ԾԱ­ՎԱ­ԼՈՒՆ ՇԻ­ՆԱ­ՐԱ­ՐՈՒ­ԹՅՈՒՆ՝ ԲՈ­ԼՈՐ ՈՒՂ­ՂՈՒ­ԹՅՈՒՆ­ՆԵ­ՐՈՎ

Նու­նե ՀԱՅ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՅԱՆ

 Հան­րա­պե­տու­թյան տա­րած­քում վեր­ջին տա­րի­նե­րին քիչ չեն պե­տա­կան, բա­րե­գոր­ծա­կան և այլ ծրագ­րե­րով ի­րա­կա­նաց­ված քա­ղա­քա­շի­նա­կան ծրագ­րե­րը: Չնա­յած դրան, հա­ճախ կա­րե­լի է լսել դժ­գո­հու­թյունն­ներ` կապ­ված հատ­կա­պես շր­ջան­նե­րում շի­նա­րա­րա­կան աշ­խա­տանք­նե­րի ծա­վալ­նե­րի հետ: Օ­րերս ե­ղանք Հադ­րու­թում և զրու­ցե­ցինք շրջ­վար­չա­կազ­մի աշ­խա­տա­կազ­մի քա­ղա­քա­շի­նու­թյան և տե­ղա­կան ինք­նա­կա­ռա­վար­ման բաժ­նի վա­րիչ, գլ­խա­վոր ճար­տա­րա­պետ Արծ­վիկ ՄԱ­ՅԻ­ԼՅԱ­ՆԻ հետ:

Անդ­րա­դառ­նա­լով վեր­ջին շր­ջա­նում Հադ­րու­թում շի­նա­րա­րա­կան ու, ընդ­հան­րա­պես, սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան զար­գաց­ման հա­մա­լիր ծրագ­րե­րի ու աշ­խա­տանք­նե­րի թույլ տեմ­պե­րի մա­սին մեր դի­տարկ­մա­նը՝ Ա. Մա­յի­լյանն այն սխալ հա­մա­րեց՝ նախ ներ­կա­յաց­նե­լով նա­խորդ տա­րում Հադ­րու­թում ի­րա­կա­նաց­վող ծրագ­րե­րի հան­րա­գու­մա­րը: Ո­լոր­տի պա­տաս­խա­նա­տուի տե­ղե­կաց­մամբ՝ 2018թ. շր­ջա­նում կա­տար­վել են ա­վե­լի քան 2 մլրդ դրա­մի աշ­խա­տանք­ներ` ուղղ­ված բնա­կա­րա­նա­շի­նու­թյան, կր­թա­կան և հա­սա­րա­կա­կան նշա­նա­կու­թյան օ­բյեկտ­նե­րի կա­ռուց­ման, ջրա­մա­տա­կա­րար­ման և ո­ռոգ­ման հա­մա­կար­գե­րի շա­հա­գործ­ման, ավ­տո­ճա­նա­պարհ­նե­րի վե­րա­կա­ռուց­ման, վե­րա­նո­րոգ­ման ու բնա­կա­վայ­րե­րում ջե­ռուց­ման հա­մա­կար­գե­րի ար­դիա­կա­նաց­ման ուղ­ղու­թյամբ: Ա­ռանձ­նա­կի ու­շադ­րու­թյուն է դարձ­վել ծնե­լիու­թյան և բազ­մա­զա­վա­կու­թյան խթան­ման ծրագ­րի ի­րա­կա­նաց­մա­նը, այդ հա­մա­տեքս­տում ե­րի­տա­սարդ, տար­բեր սո­ցիա­լա­կան խմ­բե­րի պատ­կա­նող ըն­տա­նիք­նե­րի հա­մար բնա­կե­լի տնե­րի կա­ռուց­մանն ու վե­րա­նո­րոգ­մա­նը: Այդ ըն­թաց­քում կա­ռուց­վել է 6, վե­րա­կա­ռուց­վել և վե­րա­նո­րոգ­վել 2 բնա­կե­լի տուն: Ա­րաք­սի հով­տի Լու­սա­վան տե­ղա­մա­սում մոն­տաժ­վել և տե­ղադր­վել է 32 մեկ­սե­նյա­կա­նոց վա­գոն-տնակ, 7 բնա­կե­լի տան կա­ռուց­ման և 2 տնե­րի վե­րա­կա­ռուց­ման աշ­խա­տանք­ներն են շա­րու­նակ­վել: Փոխ­հա­տու­ցում է տրա­մադր­վել 5 բնա­կե­լի տան վե­րա­նո­րոգ­ման, վե­րա­կա­ռուց­ման և 1 բնա­կե­լի տան գն­ման նպա­տա­կով: Ըստ մեր զրու­ցակ­ցի՝ ԱՀ քա­ղա­քա­շի­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան մի­ջո­ցով բնա­կե­լի տնե­րի վե­րա­նո­րոգ­ման հա­մար շր­ջա­նի բնա­կիչ­նե­րին հատ­կաց­վել է շուրջ 52 մլն դրա­մի շի­նա­նյութ: Շի­նա­նյու­թե­րի տրա­մադր­ման ծրա­գիրն ըն­թա­ցիկ տար­վա սկզ­բից ի­րա­կա­նաց­նում են ա­ռանձ­նա­կի պա­տաս­խա­նատ­վու­թյամբ: Արծ­վիկ Մա­յի­լյա­նը նաև շեշ­տեց, որ ներ­կա­յում շի­նա­րա­րա­կան աշ­խա­տանք­ներ են ըն­թա­նում 145 օ­բյեկտ­նե­րում, ին­չը Հադ­րու­թի նման փոքր շր­ջա­նի հա­մար տպա­վո­րիչ թիվ կա­րե­լի է հա­մա­րել: 2019թ. պե­տա­կան ծրագ­րով ո­լոր­տին շուրջ 621 մլն դրամ է հատ­կաց­վել:
Նոր ա­վարտ­ված ծրագ­րե­րի թվում են Հադ­րու­թի ա­նաս­նա­բու­ժա­կան ՊՈԱԿ-ի շեն­քի կա­ռու­ցումն ու Հադ­րութ քա­ղա­քի մար­զադպ­րո­ցի վե­րա­կա­ռու­ցու­մը: Պե­տա­կան մի­ջոց­նե­րով վե­րա­նո­րոգ­վել է Ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րի պե­տա­կան ծա­ռա­յու­թյա­նը պատ­կա­նող շեն­քը: Հադ­րու­թում կա­ռուց­վել է ա­նաս­նա­բու­ժա­կան սպա­սարկ­ման կա­յան: Ըն­թաց­քում են ար­վես­տի դպ­րո­ցի և մար­զաս­րա­հի վե­րա­կա­ռուց­ման աշ­խա­տանք­նե­րը:
Շրջ­վար­չա­կազ­մի են­թա­կա­յու­թյամբ գոր­ծող ՙԴի­զակ­շին՚ ՓԲԸ-ի կող­մից ի­րա­կա­նաց­վել են ճա­նա­պար­հա­շի­նա­կան ծա­վա­լուն աշ­խա­տանք­ներ: Ըն­կե­րու­թյունն սպա­սար­կում է շր­ջա­նի ողջ ճա­նա­պար­հա­յին ծած­կույ­թը: Մեծ Թա­ղե­րում ի­րա­կա­նաց­վում է գյու­ղա­մի­ջյան փո­ղոց­նե­րի սա­լա­հա­տա­կում, մաս­նա­կի սա­լա­հա­տա­կում է կա­տար­վել նաև Ուխ­տա­ձոր գյու­ղում: Դրախ­տիկ-Հադ­րութ-Ա­ռա­ջա­մուղ-Մե­խա­կա­վան հատ­վա­ծում տե­ղադր­վել են 36 ճա­նա­պար­հա­յին նշան­ներ: Վե­րա­կա­ռուց­վել և վե­րա­նո­րոգ­վել են Դրախ­տիկ-Հադ­րութ, Ա­ռա­ջա­մուղ-Լու­սա­վան, Հադ­րութ-Մե­լի­քա­շեն-Ակ­նաղ­բյուր ճա­նա­պարհ­նե­րի հատ­ված­նե­րը, Տու­միի նոր բնա­կե­լի թա­ղա­մա­սի և Լու­սա­վան տե­ղա­մա­սի ճա­նա­պարհ­նե­րը: Տու­մի հա­մայն­քում բաց­վել են ան­տա­ռա­մի­ջյան նոր ճա­նա­պարհ­ներ: Հար­թա­շեն-Ուխ­տա­ձոր հա­մայ­նք­նե­րի սահ­ման­նե­րում կա­ռուց­վել է եր­կաթ­բե­տո­նե կա­մուրջ:
Զգա­լի աշ­խա­տանք­ներ են տար­վել շրջ­կենտ­րո­նի փո­ղոց­նե­րի, բա­կե­րի և բազ­մաբ­նա­կա­րան շեն­քե­րի վե­րա­նո­րոգ­ման, քա­ղա­քի և հա­մայ­նք­նե­րի ջրա­մա­տա­կա­րար­ման հա­մա­կար­գե­րի կա­ռուց­ման և վե­րա­նո­րոգ­ման ուղ­ղու­թյամբ: Շրջ­վար­չա­կազ­մի մի­ջոց­նե­րով Հադ­րու­թի բազ­մաբ­նա­կա­րան շեն­քի նկու­ղա­յին հարկն է վե­րա­նո­րոգ­վել և կա­րող է ծա­ռա­յել որ­պես ա­պաս­տա­րան, բնա­կե­լի տնե­րի տա­նիք­ներ են նո­րոգ­վել Նո­րա­շեն և Թա­ղա­սեռ գյու­ղե­րում, իսկ Հադ­րութ քա­ղա­քում վե­րա­նո­րոգ­վել են քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը, երկ­րա­գի­տա­կան թան­գա­րա­նի շեն­քի տա­նի­քը:


Ողջ շր­ջա­նում զգա­լի աշ­խա­տանք­ներ են տար­վել նա­խադպ­րո­ցա­կան և դպ­րո­ցա­կան հաս­տա­տու­թյուն­նե­րի վե­րա­կան­գն­ման ուղ­ղու­թյամբ: Նման աշ­խա­տանք­ներ են տար­վել շր­ջա­նի 29 դպ­րոց­նե­րում: Բա­նա­ձո­րի դպ­րո­ցի կաթ­սա­յա­տունն է հիմ­նա­նո­րոգ­վել, իսկ Խծա­բեր­դի դպ­րո­ցը նոր սպորտ­դահ­լի­ճով է հա­մալր­վել: Մեծ Թա­ղեր գյու­ղում վե­րա­կա­ռուց­վել է մշա­կույ­թի տան տա­նի­քը, ՙՀա­յաս­տան՚ հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նադ­րա­մի հա­մա­ֆի­նան­սա­վոր­մամբ Տու­մի և Թա­ղա­սեռ հա­մայ­նք­նե­րում կա­ռուց­վել են հա­մայն­քա­յին կենտ­րոն­ներ:
2018 թվա­կա­նին շր­ջա­նում շի­նա­րա­րա­կան աշ­խա­տանք­ներ են կա­տար­վել նաև բա­րե­գործ­նե­րի և բա­րե­գոր­ծա­կան հիմ­նադ­րամ­նե­րի ֆի­նան­սա­վոր­մամբ: ՙԿար­միր խաչ՚-ի հա­մա­ֆի­նան­սա­վոր­մամբ վե­րա­նո­րոգ­վել և ռմ­բա­պաս­տա­րա­նի է վե­րած­վել շր­ջա­նա­յին բուժ­միա­վոր­ման նկու­ղա­յին հար­կը: ՙՀա­յաս­տան՚ հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նադ­րա­մի մի­ջոց­նե­րով Ուխ­տա­ձոր և Մա­րիա­մա­ձոր հա­մայ­նք­նե­րում կա­ռուց­վել են բնա­կե­լի տներ, ՙԱր­ցախ­ֆոնդ՚ բա­րե­գոր­ծա­կան հիմ­նադ­րա­մի մի­ջոց­նե­րով Ա­ռա­ջա­մուղ հա­մայն­քում կա­ռուց­վել է բուժ­կետ: ԱՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան մի­ջոց­նե­րի հաշ­վին Հադ­րութ քա­ղա­քում կա­ռուց­վել է 5 հար­կա­նի բնա­կե­լի շենք:
Չնա­յած լայ­նա­ծա­վալ աշ­խա­տանք­նե­րին` շր­ջա­նում շատ են ա­ռաջ­նա­հերթ լու­ծում պա­հան­ջող խն­դիր­նե­րը: Մի շարք շենք-շի­նու­թյուն­ներ տար­բեր պատ­ճառ­նե­րով հայ­տն­վել են վթա­րա­յին վի­ճա­կում և պա­հան­ջում են կա­պի­տալ վե­րա­նո­րո­գում կամ քան­դում, մի շարք բազ­մաբ­նա­կա­րան շեն­քեր ու ա­ռանձ­նատ­ներ են­թա­կա են հիմ­նա­նո­րոգ­ման: Շր­ջա­նի մի շարք հա­մայ­նք­նե­րում պետք է կա­ռուց­վեն խմե­լու ջրի մա­տա­կա­րար­ման հա­մա­կար­գեր: Հադ­րութ քա­ղա­քի ճա­նա­պարհ­նե­րը են­թա­կա են աս­ֆալ­տա­պատ­ման ու բա­րե­կարգ­ման: Քա­ղա­քի կա­մուրջ­նե­րը ևս են­թա­կա են վե­րա­նո­րոգ­ման և ու­ժե­ղաց­ման: Ո­լոր­տի պա­տաս­խա­նա­տուն նաև հու­սով է, որ ա­պա­գա­յում կհա­ջող­վի շրջ­կենտ­րո­նի ջրա­հե­ռաց­ման հա­մա­կար­գե­րը վե­րա­նո­րո­գել, կա­ռու­ցել մաքր­ման կա­յան, ինչ­պես նաև հա­մայ­նք­նե­րում կա­ռու­ցել ժա­ման­ցի վայ­րեր, խա­ղահ­րա­պա­րակ­ներ, փոքր մար­զա­դաշ­տեր: