ԵՐ­ԿԻ­ՐԸ ԵՐ­ԿԻՐ Է, ԿԱՄ` ԵՐ­ԿՆ­ՔՈՒՄ ԱՊ­ՐՈՂ­ՆԵ­ՐԻ ԺԱ­ՄԱ­ՆԱ­ԿԸ…

Մի բան ա­սեմ, չզար­մա­նաք, եր­բեք, այն էլ փետր­վար ամ­սին հոր­դա­ռատ անձրևնե­րի այս­քան չեմ սպա­սել, թե­պետ անձրևոտ օ­րեր չեմ սի­րում։ Դրանք ինձ, կար­ծես, խան­գա­րում են։ Ա­վե­լի ճիշտ կլի­նի ա­սել, ես անձրևից շուտ եմ ձանձ­րա­նում։ Բայց, պատ­կե­րաց­նո՞ւմ եք, հի­մա ան­համ­բեր սպա­սում եմ՝ լավ ի­մա­նա­լով, որ մեր կող­մե­րում փետր­վար ամ­սին նման բան ուղ­ղա­կի հնա­րա­վոր չէ։ Ու­զո՞ւմ եք ա­սեմ ին­չով է պայ­մա­նա­վոր­ված իմ այդ` ժա­մա­նա­կից ա­ռաջ ըն­կած սպա­սու­մը։ Չու­զեք էլ ա­սե­լու եմ, ո­րով­հետև չա­սե­լը ճիշտ չէ։ Հա­մա­ձա՞յն եք, չէ՞, որ մենք սո­վոր ենք մա­քուր, գե­ղե­ցիկ, խնամ­ված քա­ղա­քում ապ­րել, որ մենք միշտ էլ փայ­լեց­րել ենք մեր բնա­կա­վայ­րի փո­ղոց­նե­րը, բա­կերն ու հրա­պա­րակ­նե­րը, բայց, հաս­տատ, ո՜չ օ­տար­նե­րին զար­մաց­նե­լու հա­մար, ուղ­ղա­կի մենք այլ կերպ չէինք կա­րող, թափ­թփ­վա­ծու­թյու­նը, փո­շին, չհա­վա­քած աղբն ազ­դում է մեր բա­վա­կա­նին նուրբ ներ­վա­յին հա­մա­կար­գի վրա, մեզ հա­նում ա­փե­րից, մեկ-մեկ էլ դարձ­նում ան­կա­ռա­վա­րե­լի։ Ինչ­պե՛ս կա­րե­լի է… մի քա­նի հա­զար տար­վա քա­ղա­քա­կիրթ ժո­ղո­վուր­դը որ­տե՛ղ, կեղ­տոտ փո­ղոց­նե­րը որ­տե՛ղ… մարդ ա­մո­թից քիչ է մնում… ոնց ա­սեմ, որ լավ լի­նի, հա, քիչ է մնում գե­տի­նը մտ­նի… թա­քուն փո­րի ու ա­րագ մտ­նի մե­ջը, որ հան­կարծ տես­նող չլի­նի… ինչ­պե՛ս կա­րե­լի է… Չէ, բան չու­նեմ ա­սե­լու, պա­տե­րազ­մը շատ բան քան­դեց-ա­վե­րեց, խառ­նեց ա­մեն ինչ, մեր ա­մուր ձեռ­քե­րը թու­լաց­րեց, խե­ղեց մեր միտ­քը, մեր հա­յաց­քը, սպա­նեց էլ, բայց ապ­րե­լու տեղ էլ թո­ղեց, կր­կին ոտ­քի կանգ­նե­լու, կորց­րա­ծի ետևից գնա­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն էլ տվեց, չէ՞։ Չա­սեք, չեք հաս­կա­նում ինչ եմ ու­զում ա­սել, չա­սեք դրա ժա­մա­նա­կը չէ, հա­զար ու մի բան կա ա­նե­լու, դու ե­կել բնա­կա­վայ­րի մաք­րու­թյու­նից ես խո­սում, փետր­վա­րյան հոր­դա­ռատ անձրևնե­րից։ Հե­տո ինչ, որ մաք­րու­թյու­նը էն ա­ռաջ­վա­նը չէ, որ ա­մե­նուր փո­շի է՝ թանձր ու խեղ­դող։
Ու­զում եք հա­վա­տա­ցեք, չեք ու­զում մի հա­վա­տա­ցեք, ա­ռաջ գյուղ տա­նող ճա­նա­պարհ­ներն այս­քան փո­շոտ չէին։ Ըն­դա­մե­նը մի քա­նի օր ա­ռաջ գյու­ղից ինձ տե­սու­թյան ե­կած բա­րե­կամս գի­տե՞ք ինչ էր ա­սում, ա­սում էր մեր գյու­ղը ձեր քա­ղա­քից մա­քուր է… Ես, բնա­կա­նա­բար, ա­սա­ցի, որ չի կա­րող այդ­պես լի­նել, որ դա ուղ­ղա­կի հնա­րա­վոր չէ, որ մենք միշտ էլ… մի խոս­քով, ի՞նչ գի­տեի մեր` եր­բեմ­նի մաք­րա­մա­քուր բնա­կա­վայ­րի մա­սին, դարձ­րի իմ այդ բա­րե­կա­մի սե­փա­կա­նու­թյու­նը։ Բայց նրա հար­ցա­կա­նը քա­րու­քանդ ա­րեց իմ պաշտ­պա­նա­կան հա­մա­կար­գը։
-Հե­տո՞… Ես էլ ա­ռաջ կար­գին, զո­րեղ, ա­մեն օր աշ­խար­հը փո­խե­լու մա­սին մտա­ծող տղա էի… դու այ­սօր­վա­նից խո­սիր, եղ­բայր… ա­ռա­ջը ար­դեն ե­ղել-պր­ծել է։ Մի քիչ էլ անց­նի, ոչ մե­կը չի հա­վա­տա քո այդ ա­ռաջ աս­վա­ծին, կա­սեն պատ­մածդ հե­քիաթ է, կա­սեն հո­րի­նե­լու գոր­ծում լավ էլ ա­ռաջ ես գնա­ցել…

Ի՞նչ ա­նես, ե­թե մար­դը ճիշտ է ա­սում… Քեզ ան­տե­ղյա­կի տեղ դնե՞ս, ի­մաս­տը։ Կող­քից լսո­ղը ի՞նչ կմ­տա­ծի։ Չի ա­սի՞, այս մար­դը խել­քը տվել է ու­րի­շի կամ ա­ռա­վո­տյան կե­րել է հա­ցի հետ։ Բա ի՞նչ կա­նի, որ չի ա­սի։ Թաքց­նե՞մ։ Բա­ցատ­րեմ, որ մեր քա­ղա­քը եր­բեք այս­քան մա­քուր չի ե­ղե՞լ, ա­սեմ ըն­դա­մե­նը մի քա­նի օր­վա բան է ու պա­տա­հա­կա­նու­թյո՞ւն… և մի քա­նի օ­րից ա­մեն ինչ տե­ղը կընկ­նի՞…
Չեմ հա­կա­ճա­ռում, կա­րե­լի է նաև այդ­պես։ Բայց հա­վա­տա­ցողն ո՞վ է։ Ո՞վ չգի­տի, որ լսածն ու­րիշ բան է, տե­սա­ծը՝ լրիվ ու­րիշ։ Ու­զում եմ ա­սել՝ մի հոր­դա­ռատ անձրևի ե­ղածն ի՞նչ է, որ չկա։ Ցան­կու­թյան դեպ­քում ա­ռանց դժ­վա­րու­թյան ու խո­չըն­դոտ­նե­րի կա­րե­լի է լա՛վ էլ կազ­մա­կեր­պել։ Թե չէ այս­պես ար­դեն հնա­րա­վոր չէ, էս պա­կաս ու պռատ տա­րում ա­մեն օր պի­տի լվացք ա­նես, ե­րե­խա­նե­րին լո­ղաց­նես, դու լո­ղա­նաս, ե­թե մե­քե­նա ու­նես մե­քե­նան տա­նես լվաց­ման, կո­շիկ­ներդ մաք­րես օ­րը ա­մե­նա­քի­չը մի հինգ ան­գամ… Դժ­վար է հատ­կա­պես զուգ­ված-զար­դար­ված կա­նանց հա­մար, դեռ ոտ­քը տնից դուրս չդ­րած ա­մեն ինչ դառ­նում է զրո, ոչ` ե­ղած, ոչ` տե­սած…
Չէ, ինչ­քան մտա­ծում եմ, փր­կու­թյու­նը միայն ու միայն հոր­դա­ռատ անձրևն է, ըն­դա­մե­նը մի քա­նի ժա­մը հե­րիք է մի ամ­բողջ ա­միս քա­ղա­քում հան­գիստ քայ­լե­լու, զբոս­նե­լու, ե­րե­խա­նե­րին դպ­րոց ու­ղար­կե­լու հա­մար։ Դրա­նից հե­տո էլ կմ­տա­ծենք մի քա­նի փո­սը ծած­կե­լու, ա­միս­ներ ա­ռաջ քան­դած փո­ղոց­նե­րը կար­գի բե­րե­լու մա­սին։ Վեր­ջա­պես մեր քա­ղա՞քն է, չէ՞, մեր սե­փա­կա­նը, մեր ա­մեն ին­չը։ Դրա ե­ղածն ինչ է, որ մի քա­նի ժա­մում հար­ցե­րը չենք լու­ծում։ Է­լի չա­սեք բա դրա ժա­մա­նա՞կն է… ինչ ենք կորց­րել, ին­չի հետևից ենք ըն­կել… Պապս ա­սում էր՝ ոտ­քիդ տա­կը մա­քուր չե­ղավ, ո­չինչ չես կա­րող ա­նել, ինչ էլ ա­նես չի երևա­լու։ Ա­սեք, որ ճիշտ չէր ա­սում մար­դը։ Հա, քիչ էր մնում մո­ռա­նա­յի, էդ հոր­դա­ռա­տը, որ ա­սում եմ, հան­կարծ ձյան հետ չշ­փո­թել, ձյու­նը քա­ղա­քի մաք­րու­թյան հետ բա­ցար­ձա­կա­պես կապ չու­նի, ոչ էլ փո­սե­րի։ Միայն ու միայն անձրև՝ վերջ։ Ով ի վի­ճա­կի է, կա­րող է օգ­նել։ Կոնկ­րետ` մե­կը ես, դեմ չեմ…