ԲԱՐՁՐԱՑՆԵՆՔ ԲԱԺԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ԱՍԵՆՔ` ԱՄԵՆ
Էմմա ԲԱԼԱՅԱՆ
Ակամայից Ամանորյա տրամադրությունը համակում է բոլորի հոգին` մեկի մոտ առաջ բերելով փիլիսոփայական հարցերի շուրջ մտորումներ, մյուսի՝ տոնախմբությանը լավագույնս պատրաստվելու ցանկություն, երրորդին էլ հուզում է Սուրբծննդյան խորհուրդը, բայց բոլորին համախմբում է խաղաղության տևական լինելու հեռանկարը: Ինչպիսի տրամադրությամբ է պատրաստվում դիմավորել Ամանորը Արցախյան պատերազմի թոհ ու բոհով անցած ազատամարտիկը` Արցախյան պատերազմի կույրերի միության նախագահ Սերգեյ Բեգլարյանը, պարզեցինք զրույցի ժամանակ:
Զրույցն սկսեցինք բոլորիս հուզող հարցից՝ ինչո՞վ բացատրել, որ ժողովրդի մի ստվար զանգված Ամանորի տոնը պատկերացնում է ճոխ սեղանի շուրջ, գնալով էլ՝ ճոխությամբ տառապողների թիվը շատանում է: Սերգեյը փոքր-ինչ մտածելուց հետո ասաց, որ այդ, այսպես ասած, ավանդույթը, ամենայն հավանականությամբ, առաջ է եկել Խորհրդային Միության ժամանակներից, երբ բռնի կերպով արգելվեց տոնել Սուրբ Ծնունդը, ընդունվեց Գրիգորիան տոմարը, ինչի հետևանքով տոնակատարության ողջ շեշտը դրվեց Նոր Տարվա վրա: Դե՛, առանց սեղանի զարդարման ի՞նչ տոն: Այն աղքատ տարիներին գոնե տարին մեկ անգամ մարդիկ իրենց թույլ էին տալիս հավաքվել համեմատաբար ճոխ սեղանի շուրջ: Հետո կամաց-կամաց կյանքը բարելավվեց, սեղանը ճոխացավ, բայց մարդիկ կառչած մնացին այդ ՙավանդույթին՚: Սակայն վերջերս շատերն են փորձում վերաիմաստավորել և փոխել այդ սովորույթը:
Սովորույթը փոխելու համար, համոզված է մեր զրուցակիցը, պետք է մայրաքաղաքում և շրջկենտրոններում, մեծ գյուղերում հասարակությանը հետաքրքրել այնպիսի միջոցառումներով, որ մարդիկ դուրս գան փողոց, շփվեն իրար հետ, մասնակից դառնան համընդանուր ուրախությանը: ՙՄեր դպրոցական և երիտասարդ տարիներին քաղաքի ինքնագործ երաժշտական խմբերը, փողային նվագախմբերը տոն օրերին դուրս էին գալիս փողոցներ, նվագում, պարում, ուրախանում: Այդ տրամադրությամբ վարակվում էին շուրջբոլորը, և սկսվում էր մեծ տոնախմբություն, տուն էինք վերադառնում միայն առավոտյան: Նման ուրախ գիշերները տպավորվում և լիցք են տալիս երկար ժամանակ,-հիշում է Սերգեյը, շարունակելով,-այժմ, իհարկե, շատ բան է փոխվել. հեռուստատեսություն, համակարգիչ, հեռախոսներ, բայց կենդանի շփմանը ոչինչ չի կարող փոխարինել: Ցավոք, անգամ ձյուն չկա, որպեսզի երեխաները, ինչու չէ, նաև մեծերը, դուրս գան Նոր Տարվա գիշերը, խաղան, ուրախանան: Դա է բերում համախմբում, միասին խնդիրներ լուծելու պատրաստակամության: Ուղղակի այժմ պետք է ձգտել ավելի հետաքրքիր ծրագրեր մշակել: Օրինակ, մեր ժողովուրդը շատ է սիրում ներկայացումներ, կարելի է երաժշտական համարների հետ մեկտեղ կարճատև բեմադրություններ ներկայացնել: Համոզված եմ, տարբեր սերունդների ներկայացուցիչներ կհավաքվեն, կշփվեն, վաղը՝ իրար տեսնելով, կբարևեն, գուցե կմտերմանան, ինչի շնորհիվ և կստեղծվի բարեհամբյուր հասարակություն՚:
Սերգեյ Բեգլարյանը մտահոգված է նաև օտար մշակույթներից եկած վարքուբարքի ներթափանցմամբ, դրա դեմ պետականորեն չպայքարելու վտանգներով, ինչը կարող է բերել մեր ավանդույթների, մշակույթի մոռացության, որը հղի է անդառնալի կորուստներով: Դա է պատերազմի թոհ ու բոհով անցած ճանապարհը, պատերազմի սև գույները, որոնք հետք են թողել պապերի, հայրերի և որդիների ճակատագրերում, սեղանի շուրջ հավաքվելիս առաջ են մղել խորը ապրված կենաց՝ խաղաղություն և հայ ազգի բարգավաճում: Ամանորի սեղանը բացառություն չէ՝ բաժակաճառերի ավանդույթն սկսվում է հայ ազգի օրհնության, խաղաղ երկնքի և մեր զինված ուժերի կենացով: