ՙ20-ՐԴ ԴԱՐԻ ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՊԱՏՄՎԱԾՔ՚ ԱՆԹՈԼՈԳԻԱՆ
ՙՈգի-Նաիրի՚ գեղարվեստի կենտրոնը (տնօրեն՝ բանաստեղծ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու Հրանտ Ալեքսանյան) թարգմանական հրատարակչական ծրագրով (ՙԳեղarm՚ հանդեսի մատենաշարով) լույս է ընծայել ՙ20-րդ դարի ռուսական պատմվածք՚ անթոլոգիան, որը կազմել է Վլադիմիր Սորոկինը։
Անթոլոգիան, որը ռուսերենից թարգմանել է Ներսես Աթաբեկյանը, հրատարակվել է ՙԹարգմանության ինստիտուտ՚ ոչ առևտրային կազմակերպության աջակցությամբ (Ռուսաստան)։ Ժողովածուում ընտրվել են հայտնի և ոչ այնքան հայտնի հեղինակների այն գործերը, որոնք իրենց մեջ ընդհանրացնում են 20-րդ դարի ռուս գրականությունը բնորոշող առանձնահատկությունները:
20-րդ դարը, որն սկսվեց հեղափոխականորեն տրամադրված զանգվածների ապստամբությամբ, նախկին հասարակարգը հիմնիվեր ջարդելու, փշրելու ցանկությամբ ու ձգտումով, մարմինն առանց ձևականությունների մղեց գրականության տարածք։ Կերպարները, որ ավելի շատ թափանցիկ, մշուշոտ ոգի էին, սկսեցին...քայլել, շնչել։ 1885թ. պովոլժյան գյուղում հրեական ջարդը տեսած Գորկին նկարագրեց միայն 16 տարի անց, արդեն պրոլետարական գրականության դարում։ Սակայն 1917թ. Հոկտեմբերյան հաղթանակից հետո բոլշևիկներն սկսեցին վերահսկել նաև գրականության աշխարհը` առաջնորդվելով Լենինի հրեշավոր ՙԿուսակցական կազմակերպություն և կուսակցական գրականություն՚ հոդվածով, որը հանգեցրեց մարմնի ռոբոտացմանը, կենդանի անմիջականության կորստին՝ դառնալով բետոնե հուշարձաններ, որոնք փլվեցին ԽՍՀՄ կործանումից հետո։ Գրականության մեջ մնացին նրանք, ովքեր չէին սահմանափակում իրենց հերոսների ազատությունը` Բուլգակովը, Պլատոնովը, Զոշչենկոն, Խարմսը, Շալամովը, Շուկշինը...: Գորկին ու Շոլոխովը ռուս գրականության պատմության մեջ մնացին իրենց վաղ շրջանի գործերով։ 20-րդ դարավերջին մարմինը կենդանություն առավ ու շտկեց մեջքը պոստմոդեռնիստների տեքստերում։
Գիրքը կազմողը հետաքրքիր ընդհանրացումով է ավարտում իր ներածական խոսքը. հնարավոր է, որ նոր դարում ընթերցողները և գրողները հոգնեն գրականության մարմնականությունից, ու նորից տենչան մաքուր գաղափարներ, բարձր մտահղացումներ, կիսաթափանցիկ հերոսներ, անիրականանալի երազանքներ։
Ժողովածուում տեղ են գտել մեկական ստեղծագործություններ Լև Տոլստոյից, Իվան Բունինից, Ֆյոդոր Սոլոգուբից, Ալեքսանդր Կուպրինից, Ալեքսեյ Տոլստոյից, Անդրեյ Բիտովից, Լյուդմիլա Պետրուշևսկայայից, այլ հեղինակներից։
Ժողովածուն տպագրվել է Ստեփանակերտում, ՙԴիզակ պլյուս՚
հրատարակչության տպարանում, 500 տպաքանակով։
ՙԱԱ՚