ԻՆՉՊԵՍ Է ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՎԵԼՈՒ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԸ. ԱՌՑԱՆՑ ԱՍՈՒԼԻՍ
Սվետլանա ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
ԱՀ կրթության, գիտության և մշակույթի նախարար Լուսինե Ղարախանյանը Արցախի տեղեկատվական շտաբում առցանց ասուլիս է տվել և տեղեկացրել, թե սեպտեմբերի 1-ից ինչպես է կազմակերպվելու ուսումնական գործընթացը, ինչ փոփոխություններ են սպասվում առաջիկայում:
Այս հարցերը ԿԳՄ նախարարը օրեր առաջ քննարկել է նաև Ստեփանակերտի մանկապարտեզների և հանրակրթական դպրոցների տնօրենների հետ ունեցած խորհրդակցության ժամանակ:
Արդեն հայտարարվել է, որ ուսումնական պարապմունքներն անցկացվելու են կենդանի շփմամբ` պարետատան կողմից մշակված համավարակի կանոնների պահպանումով: Առաջին դասարանցիների ընդունելությունը մայրաքաղաքի դպրոցներում իրականացվելու է էլեկտրոնային համակարգով: Օգոստոսի 3-5-ը կսկսի գործարկվել թվայնացված ծրագիրը, համաձայն որի` Ստեփանակերտում 1-ին դասարանցիների ընդունելությունը կկազմակերպվի տեղային սկզբունքով, այսինքն` տվյալ դպրոցում կընդգրկվեն կրթօջախին մերձակա փողոցներում ապրող երեխաները: Այն ծնողները, ովքեր չունեն համակարգիչ կամ սմարթֆոն, կարող են դիմել դպրոցի տնօրենին կամ համակարգչային մասնագետի օգնությանը: Հայտագրումից մեկ շաբաթվա ընթացքում ծնողը երեխայի փաստաթղթերը պետք է ներկայացնի դպրոց, ուշացնելու դեպքում հայտը կչեղարկվի: Նախարարի խոսքով` գործընթացը խիստ վերահսկվելու է, ինչ-ինչ կեղծումներ թույլ տալու դեպքում կկիրառվեն կոշտ միջոցներ:
Օրակարգում հ.10 դպրոցի հիմնանորոգումն է, որն ավարտելուց հետո քաղաքի ծանրաբեռնված դպրոցների վիճակը կթեթևանա:
Հանրակրթական դպրոցների նախակրթարաններում ընդունելությունը կազմակերպվում է ոչ տեղային սկզբունքով. ծնողն ինքն է ընտրում, թե 6-ժամյա կամ 9-ժամյա ռեժիմով որ դպրոցի նախադպրոցական խումբ հաճախի իր երեխան:
Սեպտեմբերի 1-ից կվերաբացվեն մանկապարտեզները: Ելնելով պարետատան պահանջներից` մանկապարտեզում գործելու է մեկ երեխա-մեկ մահճակալ սկզբունքը: Քանի որ Ստեփանակերտի մանկապարտեզներում երեխաների խտությունը շատ բարձր է, առայժմ երեխաների նոր ընդունելություն չի կատարվի մինչև Տիգրան Մեծ փողոցում սեպտեմբեր ամսվա ընթացքում երեքխմբանոց նոր մանկապարտեզի գործարկումը, որտեղ կընդգրկվեն մսուրային խմբի երեխաները: Նախարարը տեղեկացրեց, որ մայրաքաղաքում գործում են զարգացման հինգ մասնավոր կենտրոններ, և երեխաների մի մասն էլ կարող է հաճախել այդտեղ:
Լ. Ղարախանյանը առաջիկայում երկրի նախագահին կներկայացնի մանկապարտեզի տնօրենների և դաստիարակների աշխատավարձերի բարձրացման հարցը: 2021թ. թերևս որոշակի փոփոխություն կլինի նրանց աշխատավարձերում:
Մանկապարտեզների 5-ամյա ռազմավարական ծրագիր է մշակվում, որը նախատեսում է նախադպրոցական ցանցի ընդլայնում, ձգտում են նրան, որ դպրոցներից դուրս բերվեն նախադպրոցական խմբերը:
Հայաստանում այս օրերին քննարկվում է ՙՀանրակրթության չափորոշիչների մասին՚ օրենքի նախագիծը: Լ. Ղարախանյանը հորդորեց մեր ուսուցիչներին ակտիվորեն մասնակցել, առաջարկություններ ներկայացնել: Նախատեսվում է ՀՀ ԿԳՍՄ փոխնախարարի մասնակցությամբ քննարկում կազմակերպել նաև Արցախում:
Նրա տեղեկացմամբ` մինչև առաջին կիսամյակ նախարարությունը ստեղծելու է օնլայն հարթակ, որի միջոցով կատարվելու է դասապրոցեսի վերահսկում, և անմիջական վերահսկողությունը կատարվելու է նախարարի, փոխնախարարի, տեսչապետի, բաժնի վարիչի, տնօրենների կողմից, այսինքն` նրանք հնարավորություն են ունենալու օնլայն ռեժիմով դասացուցակին հետևելու:
Ըստ նրա` ստեղծվում է թափանցիկ մի վիճակ, երբ ուղղակի անհնար է դառնում անորակ աշխատելը:
Կներդրվեն ուսուցիչների խրախուսման շատ մեխանիզմներ:
Լ. Ղարախանյանն ասաց, որ մանկապարտեզներում և դպրոցներում նկատվում է մի արատավոր երևույթ, երբ երեխաներից գումար են հավաքում դպրոցական գույք ձեռք բերելու համար: Խստիվ արգելվում է դա անել: Այլ հարց է, երբ որևէ ծնող ինքն է պատրաստակամություն հայտնում բարեգործություն անել: Նա կոչ արեց մանկավարժներին կենցաղային հարաբերությունների մեջ չմտնել ծնողների հետ: Այդ մասին նա ավելի կոշտ արտահայտվել է տնօրենների հետ ունեցած խորհրդակցության ժամանակ` անդրադառնալով մասնագիտական բարեվարքությանը. ՙՀասարակությունը լակմուսի թուղթ է, որն արտացոլում է ուսումնական հաստատություններում կատարվող ամեն բան: Եղեք ձեր բարձրության վրա, որպեսզի մտավորականի կեցվածքի գրավչությունը չխաթարի ոչ մի բան՚:
Անդրադառնալով բուհական համակարգին` Լ. Ղարախանյանն ասաց, որ նախարարության օրակարգում առցանց և կենդանի ուսուցման երկու սցենարներն էլ քննարկվում են: Նախարարությունը հակված է կենդանի ուսուցման կազմակերպմանը, քանի որ առցանց ուսուցումը, չնայած հետաքրքիր այլընտրանք է, գրավիչ չէ, ինչպես ցույց է տվել ընթացքը:
Ինչ վերաբերում է ԱՀ նախագահի հայտարարած անվճար ուսուցմանը, որոշումը տարածվելու է ԱրՊՀ և Շուշիի տեխնոլոգիական համալսարանի բակալավրի ուսուցման 1-4-րդ կուրսերի սովորողների վրա, իսկ ՙԳրիգոր Նարեկացի՚, ՙՄեսրոպ Մաշտոց՚ և ՙԳյուրջյան՚ կիրառական արվեստի բուհերի` միայն 2020-21 ուստարվա ընդունելության արդյունքներով հաշվեկշռված դիմորդների վրա: Նախագահի մեկ այլ ծրագով ՀՀ պետական բուհեր ընդունված` վճարովի համակարգում հայտնված 15 միավորից բարձր ստացած դիմորդները ևս սովորելու են անվճար. նրանց ուսման վճարը փոխհատուցելու է ԱՀ կառավարությունը: