ՆՈՐԵԿ
ԻՆՔՆԱՍՊԱՆՈւԹՅՈւՆ
Ինքնասպանությունից առաջ երիտասարդ գեներալը
զինվորավարի փայլեցրեց երբեք չկրակած
ատրճանակը,
նույնիսկ փամփուշտները մաքրեց բծախնդրորեն,
սափրվեց ու լողացավ տղայավարի,
ինչպես տարիներ առաջ սովորաբար անում էր
ժամադրության գնալուց առաջ...
հետո մտքում, հենց այնպես, ուղղակի
պատահականորեն,
ներեց բոլոր ինքնասպանություն գործածներին,
անգամ նրանց,
ովքեր դեռ շարունակելու են իրենց նետել
բարձր-բարձր կամուրջներից,
ամպերից կախված շենքերի կտուրներից,
կամ էլ, առանց հատուկ պատրաստության,
կրակելու են սեփական ճակատին...
Երիտասարդ գեներալը, ինքնասպանությունից
վայրկյաններ առաջ,
երբեք չկրակած ատրճանակը զինվորավարի
փայլեցնելիս էլ հասկացավ,
որ ինքը երբեք, երբեք չի ունեցել
ապրելու այդպիսի անզուսպ ցանկություն...
ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՑ ՀԵՏՈ
Ես է՜լ ոչ մեկին չեմ փորձելու համոզել,
որ վերջին օրհասական պատերազմից
վերադարձող չի եղել...
որովհետև վերադարձողներից ոչ մեկը չի հիշում,
որ ինքը վաղուց,
արդեն անհիշելի ժամանակներում մի քանի անգամ
հերոսաբար զարկվել է
հերթական բնակավայրը ազատագրելիս...
ԳԵՂԵՑԻԿ ՊԱՏԵՐԱԶՄ
Վերջում, այն ամենավերջում,
երբ օրերը սկսեն արագ-արագ ծերանալ
տների կարկատած տանիքներին,
երբեք չբացված դռների առաջ, ծառերի մռայլ
ճյուղերին, խրամատների չսափրված եզրերին
ու ճմռթված գետնատնակներում,
մենք ոչ մի տեղ, նույնիսկ ամենապարապ
ու ձանձրացող բակերում չենք գտնի մեկին,
ով կկարողանա սուտ-սուտ պատմություններ հորինել
պատերազմի մասին,
իսկ մենք՝ պատերազմ չտեսածներս էլ,
սկսենք դժգոհել, որ պատերազմը
երբեք այդքան գեղեցիկ չի լինում...
Իսկ առանց ուսադիրների ու շքանշանների
փողոցում հայտնված գեներալը
դեռ կշարունակի զարմանալ,
որ իրեն ոչ մեկը չի ճանաչում..
ԱՌԱՎՈՏ
Իմ այգու մեծ ու փոքր ծառերն առավոտյան
առաջին անգամ արթնացան
ծաղկաբույր ու թափանցիկ շապիկներով,
նույնիսկ տարիներ շարունակ բողբոջ չտեսած
կիսաչոր խնձորենին,
ում որոշել էի նվիրել ձմռան ցրտերին միայն
բուրավետ փայտով
իր տնակը տաքացնող քեռի Ավետիսին...
Եվ ես միայն հետո հասկացա,
որ երկինքը երբեք այդքան դատարկ ու ավերված
չի եղել,
ինչպես այդ առավոտ...
ԱԶԱՏ ԱՆԿՈՒՄ
Վաղը, ինչպես տարիներ առաջ, ամիսներ
ու օրեր առաջ, ես կրկին կհագնեմ
իմ ամենագեղեցիկ ու չհնացող շորերը
և կարևոր մի հանդիպման
գնացողի աճապարանքով դուրս կգամ փողոց...
ու երբ տեսնեմ փողոցի երթևեկը վարպետորեն
կարգավորող ոստիկանին,
որպեսզի ամբողջ քաղաքը զավթած սգո թափորը
անարգել ու առանց պատահարների հանգուցյալին
հասցնի գերեզմանոց,
կհասկանամ, որ էլի տեղ չունեմ գնալու,
ինչպես տարիներ, ամիսներ ու օրեր առաջ...
ՎԵՐՋԻՆ ՀԵՔԻԱԹԸ
Երբ հերթական հեքիաթը պատմելուց հետո
մայրս կրկին ուրախ-ուրախ բաժանում էր
երկնքից ընկած
փայլփլուն խնձորները,
ես հրաժարվում էի ուտել իմ բաժին կենարար պտուղը...
որը ամենահամեղն էր ու ամենաշողշողունը...
և միայն հիմա եմ լսում այն օրերին երկինքն ի վեր
հոսող մորս արցունքների
անմխիթար հառաչանքը...
երբ վաղուց արդեն չորացել են երկնքի
բոլոր խնձորենիները...
ԿՏԱԿ
Այսօր երևի չեմ հասցնի...
Վաղը, լուսաբացից մի քիչ էլ կանուխ,
արագորեն կհավաքեմ իրերս,
թեպետ առանձնահատուկ ոչինչ էլ չկա
ինձ հետ վերցնելու,
երես առած մանչուկի նման ինձ ավելի ու ավելի
չարչարող քո բացակայությունից բացի...
և ինձ անպայման կուղեկցի իմ ծերացող գելխեղդը,
նա արդեն մի քանի անգամ հասկացրել է,
որ ուզում է մեռնել հեռու ու անծանոթ մի տեղ՝
հարազատների ու մտերիմների աչքերից հեռու...
ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՊԱՀՄՏՈՑԻ
Ինձ փնտրելը վաղուց, վաղուց արդեն զվարճալի
ու անպտուղ չարչարանք է,
որովհետև մինչև հիմա ոչ մեկին, ոչ մեկին չի հաջողվել
գտնել նրան,
ով ծնվելու է մի հազար տարի հետո,
երբ բոլորը լինելու են քնած`
այդ որոնումներից հոգնած ու անտարբեր...
ԾՆՎԵԼՈՒՑ ԱՌԱՋ
Երբ հարազատներս, իմ լույս աշխարհ գալուց
ամիսներ առաջ,
մեր փոքրիկ, պատերը սպիտակեցրած
տանը հավաքված,
փորձում էին իմանալ հեղինակավոր կարծիքս՝
իմ ծննդյան օրվա ու տարվա եղանակի հետ կապված,
ես առանց երկար-բարակ մտածելու բացատրում էի,
որ ուշ աշնան առաջին օրերից բացի
ես մի ուրիշ օր ծնվելու ո՜չ ցանկություն ունեմ,
ո՜չ էլ, բնականաբար, տրամադրություն,
որովհետև տարիներ, շա՛տ-շատ տարիներ հետո,
հենց ուշ աշնան առաջին օրերին եմ հասկանալու,
որ ընդամենը մի քանի օր ապրելու համար
ծնվելը պարզապես անհեթեթություն է...
ԱՂՈԹՔ
Ես վաղը բարձրանալու եմ ՍԱՐԸ,
թեպետ ամենևին էլ չգիտեմ
այնտեղից ինչ եմ բերելու ինձ հետ...
և էլի նախանձելու եմ փոքրիկներին,
որ կարողանում են լացել առանց ամաչելու...