ԱՐՑԱԽՑԻ ՄՀԵՐ ԱՎԱՆԵՍՅԱՆԸ՝ ՍՈՉԻԻ ՊԱՐԱԼԻՄՊԻԿ ԽԱՂԵՐՈՒՄ
Մարտի 7-ից 16-ը Սոչիում անց են կացվել 11-րդ Ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերը, որոնց մասնակցում էր նաև Հայաստանը: Այս տարի մեր երկրից ներկայացված էր մեկ մարզիկ՝ լեռնադահուկորդ Մհեր Ավանեսյանը: Աշխարհի 45 երկրների 1600 հաշմանդամ մարզիկներ մեդալների 72 հավաքածուների համար պայքարեցին 5 մարզաձևերում՝ բիաթլոն, դահուկային սպորտ, լեռնադահուկային սպորտ, կյորլինգ և հոկեյ: 1988թ. դեկտեմբերի 7-ի Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժից հետո ստեղծված հաշմանդամների ՙՓյունիկ՚ միությունն իր վրա է վերցրել երկրաշարժից տուժած հաշմանդամ երեխաների հոգեբանական և ֆիզիկական վերականգնումը: 1994թ. ՙՓյունիկ՚ միության նախաձեռնությամբ հիմնադրվեց Հայաստանի Ազգային Պարալիմպիկ կոմիտեն, որը հիմնադրման օրվանից զբաղվում է հաշմանդամային սպորտի զարգացմամբ:
Կազմակերպության գործունեության առաջին իսկ տարիներից հաշմանդամ երեխաներն ակտիվ հանգստի և սպորտի միջոցով կոփվում էին հոգեպես և մարմնապես, ինչը շատ կարևոր էր նրանց առողջության համար: Սպորտը միշտ համարվել է ուժեղ մարմին և ոգի ձևավորելու միջոց, ինչը առավել ևս անհրաժեշտ էր հաշմանդամներին: Սպորտային միջոցառումներին հաշմանդամների ակտիվ ներգրավմամբ միությանը հաջողվեց հասնել նրանց ֆիզիկական ունակությունների վերականգնմանն ու կատարելագործմանը:
1994 թվականից ի վեր հայ հաշմանդամ մարզիկները մասնակցում են աշխարհի և Եվրոպայի առաջնություններին, Ամառային ու Ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերին:
Հայաստանի պատմության մեջ առաջին անգամ 1996թ. հայ հաշմանդամ մարզիկները մասնակցեցին Ատլանտայի Պարալիմպիկ Խաղերին: Սոչիի ընթացող Պարալիմպիկ խաղերին այս տարի մեր երկիրը ներկայացրել է ընդամենը մեկ մարզիկ՝ լեռնադահուկորդ, 32-ամյա Մհեր Ավանեսյանը, ով մասնակցել է 1998թ. Նագանոյի, 2002թ.՝ Սոլթ Լեյկ Սիթիի, 2006թ.՝ Թուրինի և 2010թ.՝ Վանկուվերի Ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերին լեռնադահուկ մարզաձևում և 2000թ.՝ Սիդնեյի Ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերին առագաստանավային սպորտ մարզաձևում:
Մհեր Ավանեսյանը Արցախից է, ծնվել է 1981թ. Մարտակերտի շրջանի Մոխրաթաղ գյուղում: 7 տարեկանում կորցրել է 2 ձեռքը. պատճառը եղել է բարձր լարման հոսանքալարերին դիպչելը: 1989 թվականին, ընդգրկվելով ՙՓյունիկ՚ միության կազմում, Մհերն սկսեց զբաղվել տարբեր սպորտաձևերով՝ լողով, նետաձգությամբ, առագաստանավային սպորտով և լեռնադահուկով, և իր տեղը գտավ վերջին մարզաձևում:
Սահմանափակ ֆիզիկական հնարավորություններ ունեցող մարզիկների համար կազմակերպվող Պարալիմպիկ խաղերն առաջին անգամ տեղի են ունեցել 1960 թ. Ամառային օլիմպիական խաղերից հետո, իսկ 1-ին Ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերը՝ 1976 թվականին: 1980 թվականին Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի՝ ՄՕԿ-ի և Միջազգային պարալիմպիկ կոմիտեի՝ ՄՊԿ-ի միջև կնքված պայմանագրի համաձայն՝ Պարալիմպիկ խաղերն անցկացվում են այն նույն մարզադաշտերում, որտեղ տեղի են ունենում Օլիմպիական խաղերը:
Հայաստանը Պարալիմպիկ խաղերին առաջին անգամ մասնակցել է 1996-ից սկսած: Մհեր Ավանեսյանը 2011թ. Ուկրաինայում կայացած՝ Սլավոնական երկրների առաջնության ժամանակ նվաճել է ոսկե մեդալ` հսկա ոլորավայրէջք մարզաձևում: Ս.թ. փետրվարից Մհերն սկսել է նախապատրաստվել Սոչիի Պարալիմպիական խաղերին: Նա մարզումներն անց է կացրել Ծաղկաձորում, մասնակցել է նաև փետրվարի 24-ից մարտի 2-ը Ծաղկաձորում մեկնարկած Համահայկական առաջին ձմեռային խաղերին, որտեղ ներկայացրել է Արցախը:
Մհեր Ավանեսյանը Սոչիում հանդես եկավ մարտի 13-ին, հաղթահարելով հատուկ ոլորավայրէջքը. 68 մասնակիցների մեջ նա 34-րդն էր։
Լիլիթ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆ