ԱՐՎՈՒՄ Է ԱՄԵՆ ԻՆՉ՝ ԲԵՐՔԱՀԱՎԱՔՆ ԱՆԿՈՐՈՒՍՏ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

 - Մե­խակ Ա­լեք­սե­յի, հան­րա­պե­տու­թյու­նում մեկ­նար­կել և ըն­թաց­քի մեջ է հա­ցա­հա­տի­կա­յին մշա­կա­բույ­սե­րի բեր­քա­հա­վա­քը։ Ձեր ղե­կա­վա­րած կա­ռույ­ցը պատ­րա՞ստ է ռազ­մա­վա­րա­կան նշա­նա­կու­թյան այդ գոր­ծըն­թա­ցին, նա­խա­պատ­րաս­տա­կան ի՞նչ աշ­խա­տանք­ներ են տար­վել բեր­քա­հա­վաքն ան­կո­րուստ կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար։

- ԱՀ ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րի պե­տա­կան ծա­ռա­յու­թյու­նը դեռևս մա­յիս ամ­սին սկ­սել է նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­ներ տա­նել 2021-ի բեր­քի ան­կո­րուստ հա­վաք­ման ուղ­ղու­թյամբ։ Նշ­ված ամ­սին ու­սում­նա­սիր­վել են հան­րա­պե­տու­թյան տա­րածք­նե­րը՝ ըստ վար­չա­կան շր­ջան­նե­րի, հա­մա­պա­տաս­խան գրու­թյուն ենք ու­ղար­կել շրջ­վար­չա­կազ­մե­րի ղե­կա­վար­նե­րին, այ­նու­հետև Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան է­կո­նո­մի­կա­յի և գյու­ղատն­տե­սու­թյան նա­խա­րա­րի մաս­նակ­ցու­թյամբ անց ենք կաց­րել ընդ­լայն­ված խոր­հր­դակ­ցու­թյուն, որ­տեղ հս­տա­կեց­վել են յու­րա­քան­չյու­րի ա­նե­լիք­նե­րը՝ բեր­քա­հա­վա­քի կազ­մա­կերպ­ման ուղ­ղու­թյամբ։ Նա­խա­րա­րու­թյան մաս­նա­գետ­նե­րի ու­ղեկ­ցու­թյամբ շր­ջայ­ցեր են կա­տար­վել միջ­դաշ­տա­յին տա­րածք­ներ ու ո­րոշ­վել այն տե­ղե­րը, որ­տեղ հեր­կի և հեր­բի­ցիդ տե­սա­կի թու­նա­քի­մի­կա­տի մի­ջո­ցով մաքր­ման և հա­կահր­դե­հա­յին կան­խար­գե­լիչ մի­ջոց­ներ պետք է ձեռ­նարկ­վեին։ Նմա­նա­տիպ աշ­խա­տանք­ներ են կա­տար­վել Աս­կե­րա­նի, Մար­տու­նու և Մար­տա­կեր­տի շր­ջան­նե­րում՝ հան­րա­պե­տա­կան նշա­նա­կու­թյան, միջ­դաշ­տա­յին և սահ­մա­նա­յին գծի ավ­տո­ճա­նա­պարհ­նե­րի եզ­րա­յին հատ­ված­նե­րում. Աս­կե­րա­նի շր­ջա­նում՝ 60 հա, Մար­տա­կեր­տի՝ 190 հա և Մար­տու­նու՝ 150 հա տա­րած­քի վրա։ Բա­ցի այդ, հան­րա­պե­տու­թյան տա­րած­քում հր­դե­հա­յին անվ­տան­գու­թյան ա­պա­հով­ման նպա­տա­կով մեր կող­մից հա­մա­պա­տաս­խան գրու­թյուն­ներ են ու­ղարկ­վել ՙԱր­ցա­խէ­ներ­գո՚, ՙԱր­ցախ­գազ՚, ՙՂա­րա­բաղ Տե­լե­կոմ՚ ՓԲ ըն­կե­րու­թյուն­նե­րին, Բնա­պահ­պա­նու­թյան պե­տա­կան կո­մի­տեին և Ստե­փա­նա­կեր­տի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նին՝ ի­րենց են­թա­կա­յու­թյան տակ գտն­վող տա­րածք­նե­րը մաք­րե­լու չոր բու­սա­ծած­կույ­թից՝ հնա­րա­վոր հր­դեհ­նե­րից խու­սա­փե­լու հա­մար։
Նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­նե­րի շար­քում են նաև կոմ­բայ­նա­վար­նե­րի ու մե­խա­նի­զա­տոր­նե­րի հա­մար կազ­մա­կերպ­ված դա­սըն­թաց­նե­րը, ո­րոնք միտ­ված էին անվ­տան­գու­թյան կա­նոն­նե­րի պահ­պան­մա­նը։
Ա­սեմ, որ հան­րա­պե­տու­թյան տա­րած­քում նա­խա­տե­սել ենք տե­ղադ­րել 9 հե­նա­կետ, այ­սօր­վա դրու­թյամբ գոր­ծում է 6-ը՝ Աս­կե­րա­նի, Մար­տա­կեր­տի և Մար­տու­նու շր­ջան­նե­րում (եր­կուա­կան)։ Հե­տա­գա­յում դրանց կա­վե­լաց­վի ևս մե­կա­կան հե­նա­կետ, իսկ անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում քա­նա­կը կլ­րաց­վի։
Ինչ­պես հայտ­նի է, ներ­կա­յում ոչ միայն հո­ղօգ­տա­գոր­ծող­նե­րի, այլև բնակ­չու­թյան անվ­տան­գու­թյունն ա­պա­հո­վե­լու հա­մար մեծ դեր ու­նեն ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ ու­ժե­րը։ Մենք սերտ հա­մա­գոր­ծակ­ցում ենք նրանց հետ բո­լոր ո­լորտ­նե­րում՝ լի­նի դա ջրի կամ է­լեկտ­րաէ­ներ­գիա­յի մա­տա­կա­րա­րում, այ­գի­նե­րի մշա­կում կամ բեր­քա­հա­վաք... Բա­ցի վա­րե­լա­հո­ղե­րից, ու­նենք ա­րո­տա­վայ­րեր, որ­տեղ ա­նաս­նա­կե­րի կու­տակ­ման ուղ­ղու­թյամբ ևս աշ­խա­տանք­ներ են տար­վում։ Բնա­կա­նա­բար, նրանց ևս օգ­նում են մեր ծա­ռա­յու­թյան աշ­խա­տա­կից­նե­րը, սակ­րա­վոր­ներն ու հե­տա­խույզ­նե­րը, խա­ղա­ղա­պահ­նե­րը։ Ար­դյուն­քում հնձ­վել է 3897 հա ցան­քա­տա­րածք, ո­րից 744 հա՝ Աս­կե­րա­նի շր­ջա­նում, 1628 հա՝ Մար­տա­կեր­տի և 1525 հա՝ Մար­տու­նու։ Շու­շիի շր­ջա­նում ու­նենք ըն­դա­մե­նը 14,4 հա ցան­քա­տա­րածք, բայց քա­նի որ տե­ղան­քը լեռ­նա­յին է՝ բեր­քա­հա­վաքն այս­տեղ ուշ է սկս­վում։
- Ի՞նչ խն­դիր­ներ կան ծա­ռա­ցած կա­ռույ­ցի առջև։ Նյու­թա­տեխ­նի­կա­կան բա­զան բա­վա­րա՞ր է։
- Հաշ­վի առ­նե­լով այն հան­գա­ման­քը, որ պա­տե­րազ­մի հետևան­քով նվա­զել են ցան­քա­տա­րածք­նե­րը, ե­ղած տեխ­նի­կան բա­վա­րա­րում է մեզ։ Ան­ցած տա­րի՝ մինչ պա­տե­րազմն սկս­վե­լը, գնել էինք նոր տեխ­նի­կա, բայց այն լրի­վու­թյամբ մեզ չի հա­սել. ըն­դա­մե­նը ե­րեք միա­վոր է տեղ հա­սել, բայց եր­կու հր­դե­հա­շիջ­ման մե­քե­նա ու մեկ ավ­տո­սան­դուղք դեռ պետք է բեր­վեն։ Բա­ցի այդ, Ռու­սաս­տա­նի Դաշ­նու­թյան ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ­նե­րի նա­խա­րա­րու­թյու­նը մեզ 9 ավ­տո­մե­քե­նա է նվի­րել՝ ինչ­պես մար­դա­տար, այն­պես էլ հր­դե­հա­շիջ­ման աշ­խա­տանք­ներ ի­րա­կա­նաց­նող։ Նման ևս 9 մե­քե­նա­յի ձեռք­բեր­ման հա­մար քն­նար­կում­ներ են ըն­թա­նում, ու ե­թե ի­րա­կա­նու­թյուն դառ­նա և հա­մալր­վի մեր նյու­թա­տեխ­նի­կա­կան բա­զան՝ առն­վազն 15-20 տա­րի ծա­ռա­յու­թյու­նը խն­դիր չի ու­նե­նա։
- Ա­մա­ռը հա­մար­վում է ա­մե­նահր­դե­հավ­տանգ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը։ Կա­ռույ­ցի են­թա­կա­յու­թյան տակ գոր­ծող հր­շեջ փր­կա­րար ծա­ռա­յու­թյու­նը պատ­րա՞ստ է իր առջև դր­ված խն­դի­րը լու­ծե­լու։

- Շր­ջան­նե­րում տե­ղա­կայ­ված հե­նա­կե­տե­րը հենց այդ նպա­տակն են հե­տապն­դում՝ ա­րագ ար­ձա­գան­քել հր­դե­հի հնա­րա­վոր դեպ­քե­րին։ Ծա­ռա­յու­թյան տնօ­րի­նու­թյան հրա­մա­նով մշ­տա­կան տե­ղա­կայ­ման վայ­րե­րում գոր­ծում են նաև ու­ժե­ղաց­ված ռե­ժի­մով խմ­բեր՝ անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում մի­մյանց օգ­նու­թյան հաս­նե­լու հա­մար։
- Ո՞ւ մ հետ եք հա­մա­գոր­ծակ­ցում վե­րոն­շյալ բո­լոր աշ­խա­տանք­նե­րում։
- Ար­ցա­խի Է­կո­նո­մի­կա­յի և գյու­ղատն­տե­սու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան, Պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի, Ներ­քին գոր­ծե­րի նա­խա­րա­րու­թյան, Ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան գե­րա­տես­չու­թյան, ան­տառ­տն­տե­սու­թյան, շրջ­վար­չա­կազ­մե­րի և բո­լոր շա­հագր­գիռ կա­ռույց­նե­րի հետ։ Շր­ջան­նե­րում ստեղծ­վել են հանձ­նա­ժո­ղով­ներ, ո­րոնց հետ նույն­պես սերտ կա­պի մեջ ենք։ Նրանք հրա­հան­գա­վոր­ված են, որ­պես­զի ա­մեն օր թարմ տե­ղե­կու­թյուն­ներ հա­ղոր­դեն շր­ջան­նե­րից, իսկ մենք էլ մեր հեր­թին պետք է տե­ղե­կաց­նենք ԱՀ կա­ռա­վա­րու­թյա­նը, նաև՝ հարկ ե­ղած դեպ­քում ինք­ներս կմեկ­նենք դեպ­քի վայր։
- Բնակ­չու­թյանն ուղղ­ված Ձեր խոս­քը։
- Մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րին կոչ եմ ա­նում հր­դե­հավ­տանգ ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում պահ­պա­նել անվ­տան­գու­թյան կա­նոն­նե­րը։ Հա­ճախ հր­դե­հի պատ­ճառ է հան­դի­սա­նում մար­դը՝ իր ոչ ճիշտ պահ­ված­քով՝ խախ­տե­լով այդ կա­նոն­նե­րը։ Ծխա­խո­տի մնա­ցոր­դի և հր­կիզ­վող պա­րա­գա­նե­րի բաց կամ խո­տա­ծած­կույ­թով տա­րածք­ներ նե­տե­լը, հան­գս­տի գո­տի­նե­րում օգ­տա­գործ­ված կրա­կը մինչև վերջ չմա­րե­լը՝ նմա­նօ­րի­նակ դեպ­քե­րից են։ Անվ­տան­գու­թյան կա­նոն­նե­րի պահ­պա­նու­մը հնա­րա­վո­րու­թյուն կտա խու­սա­փել լայ­նա­մասշ­տաբ հր­դեհ­նե­րից և դժ­բախտ պա­տա­հար­նե­րից, ինչն էլ իր հեր­թին կն­պաս­տի բեր­քի ան­կո­րուստ հա­վաք­մանն ու պա­հես­տա­վոր­մա­նը։ Բեր­քա­հա­վա­քը նույն­պես մի յու­րօ­րի­նակ ճա­կա­տա­մարտ է, ո­րից պետք է պատ­վով դուրս գանք։