ԱՄԵՆԱԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ
2016թ. կատարած աշխատանքներն ամփոփեց հանրապետության ամենազանգվածային, ասել է թե` ամենաժողովրդական հասարակական կազմակերպությունը:
Դեկտեմբերի 24-ին ԼՂՀ արհեստակցական միության աշխատողի օրն էր, ինչի կապակցությամբ վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը շնորհավորական ուղերձ էր հղել, որում, մասնավորապես, ասվում էր. ՙԱրցախի արդեն 25-ամյա անկախության քառուղիներում տնտեսության զարգացման գործում արհմիություններն իրենց ուրույն տեղն են ունեցել` ձեռք ձեռքի քայլելով աշխատողների և պետական մարմինների հետ: Կառավարությունը բարձր է գնահատում ձեր ներդրումը թե՜ տնտեսության զարգացման և թե՜ քաղաքացիական հասարակության ձևավորման գործում: Մյուս կողմից՝ մենք գիտակցում ենք, որ առկա են նաև օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ խնդիրներ, որոնց լուծմանը պետք է հասնենք համատեղ ջանքերով: Ուստի, մաղթում եմ ձեզ այնպիսի պայմաններ, որոնք կերաշխավորեն ձեր դերակատարման աճը` որպես տնտեսության և հասարակության զարգացման լոկոմոտիվ՚:ԼՂՀ ԱՖ նախագահ Արա Ղահրամանյանի տեղեկատվությամբ` գործող 5 ճյուղային և 8 քաղշրջանային արհմիություններն ընդգրկում են 744 արհկազմակերպություններ` 23810 անդամներով: Միայն այս տարի ստեղծվել է 17 արհկազմակերպություն` 740 անդամով: Գրանցվել է 1231 դիմում-բողոք, որից ԱՖ-ին՝ 100, ինչը խոսում է այն մասին, որ աճել է նաև սկզբնական կազմակերպությունների հեղինակությունը, և դա շնորհիվ ԱՖ-ի վարած ապակենտրոնացման քաղաքականության:
Ինչպես միշտ, կազմակերպության գլխավոր խնդիրներից են եղել իր անդամների հանգստի և բուժման հարցերը: Արհմիության 363 անդամ, այդ թվում` 30 ընտանիք և 1 նորապսակ զույգ, հանգստացել են ՀՀ ՙՋերմուկ՚ և ՙԱրզնի՚ առողջարաններում:
Կազմակերպության գործունեության առանցքում են եղել Աշխատանքային օրենսգրքի հետ կապված հարցերը: ԱՖ-ն միշտ կարևորել է գործատուների կողմից Աշխատանքային օրենսգրքի պահանջների կատարման վերահսկողությունը: Այդ առումով արդեն որերորդ տարին է` հաստատվել է պլան գործատու-աշխատող հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ: Մուտքագրված դիմումների 18%-ը վերաբերվում էր Աշխատանքային օրենսգրքի պահանջների խախտումներին: 187 կազմակերպությունում ստուգվել են աշխատավարձերի և արձակուրդների ժամանակին տրման հարցերը, 4 հոգի վերականգնվել են աշխատանքում, 236 կազմակերպությունում ստուգվել են աշխատանքային պայմանագրերը, 671 անդամին տրվել են անվճար իրավաբանական կոնսուլտացիաներ, տարբեր ատյաններ է ուղարկվել 141 առաջարկություն, ստուգվել են առևտրի և հացաթխման 164 օբյեկտներ, 66 դպրոցներում և համայնքային բուժկետերում՝ առաջին անհրաժեշտության դեղորայքի առկայությունը և ձմռան նախապատրաստվածությունը, գործատուների հետ համագործակցմամբ վերականգնվել են չվճարված աշխատավարձերը` 180 հազ. դրամ և վերջնահաշվարկները՝ 380 հազ. դրամ:
ԱՖ-ն ակտիվորեն համագործակցում է պետական ու հասարակական կազմակերպությունների հետ, գործնական է դարձել կապը ԼՂՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի հետ. մասնակցել է դեկտեմբերի 10-ին Մարդու իրավունքների պաշտպանության միջազգային օրվա առթիվ դպրոցականների շրջանում կազմակերպված ՙԻնչու են մարդու իրավունքները կարևոր՚ խորագրով շարադրությունների մրցանակաբաշխությանը` ավելի հեղինակավոր դարձնելով այն:
Ա. Ղահրամանյանն ընդգծեց արհմիության աշխատանքները ապրիլյան չորսօրյա պատերազմի ժամանակ: Արհմիության անդամներից շատերը մասնակցել են անմիջապես պատերազմական գործողություններին, ապահովել են թիկունքը, կազմակերպել սննդամթերքն առաջին գիծ հասցնելու գործընթացը։
ԼՂՀ ԱՖ¬ն բանակի հաշվեհամարին է փոխանցել համապատասխան գումար, օգնել է Թալիշի միջնակարգ դպրոցի ուսուցիչներին, այցելել մանկական հիվանդանոց` վիրավոր աշակերտներին տեսության, նյութական օգնություն տրամադրել պատերազմի մասնակիցներին, ուղեգրեր` ՀՀ առողջարաններում առողջությունը վերականգնելու համար:
ԱՖ-ն ակտիվորեն մասնակցել է սահմանադրական բարեփոխումների գործընթացին, Աշխատանքային օրենսգրքի նախագծի քննարկմանը, ներկայացրել առաջարկություններ:
Անելիքների, չլուծված խնդիրներն էլ քիչ չեն, նշեց Ա. Ղահրամանյանը: Թեկուզ կան հաջողություններ, բայց արհմիություններին չի հաջողվել աշխատողների աշխատանքային և սոցիալ-տնտեսական իրավունքներն ու շահերը լիարժեք պաշտպանել գործատուներից:
Անելիքներ կան սկզբնական արհկազմակերպությունների աշխատանքների ակտիվացման, նոր կազմակերպությունների ստեղծման և անդամների թվի աճի ուղղությամբ:
Ըստ ԱՖ ղեկավարի, պետք է ավելի գործնական դարձնել կապը արհկոմների հետ և վերահսկել գործատուների կողմից Աշխատանքային օրենսգրքի պահանջների կատարման գործընթացը:
Դեռևս շատ են դիմում-բողոքների ընթացքավորման գործում սկզբնական կազմակերպությունների անելիքները: Այդ ոլորտներից տարբեր ատյաններ և ֆեդերացիա են հղվում տարաբնույթ դիմումներ: Ուրեմն դեռևս առկա է անվստահությունը տվյալ արհմիության և արհկազմակերպության հանդեպ. այս կարծիքին է ԱՖ նախագահը:
Նա թերություն համարեց նաև այն, որ դեռևս կան արհկազմակերպություններ, որոնք, խախտելով արհմիությունների մասին օրենքը և կանոնադրությունը, իրենց գործունեությունն իրականացնում են միանձնյա, որը բերում է գործավարական և ֆինանսական թերությունների և խախտումների: Այսուհետ ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվելու արհմիության այն նախագահներին, ովքեր կխախտեն ՙԱրհմիության մասին՚ օրենքը, կանոնադրությունը և կստանան համապատասխան տույժեր:
Ա. Ղահրամանյանը արհկազմակերպությունների ղեկավարների ուշադրությունը հրավիրեց այն հանգամանքի վրա, որ գումարվող նիստերը, որոնք քանակով շատ են, ինքնանպատակ չպետք է լինեն. քննարկվող հարցերը պետք է համահունչ լինեն այսօրվա մարտահրավերներին, և հորդորեց նրանց հետամուտ լինել դրանց լուծմանը:
Խորհրդի անդամներին հանձնարարվեց տարեկան հաշվետվությունների և հաշվետու ընտրական ժողովների ժամանակ վերլուծել արհկոմների նախագահների հաշվետվությունները, վարել ճիշտ կադրային քաղաքականություն, ընտրել արհկոմի գործունյա անդամներ և վերստուգիչ հանձնաժողովներ:
Ա. Ղահրամանյանն իր շնորհակալությունը հայտնեց արհկազմակերպություններին` համատեղ աշխատանքի համար, շնորհավորեց բոլոր արհմիութենականներին` Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առթիվ` մաղթելով նրանց ու նրանց ընտանիքներին բարեհաջողություն, առողջություն, ամենայն բարիք:
Սվետլանա ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ