ՍՊԱՍԱՐԿՈՒՄ՝ ԲԱՐՁՐ ՄԱԿԱՐԴԱԿՈՎ
Սիրվարդ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ
Ասկերանի շրջանի բնակչության բժշկական սպասարկումն իրականացնում է շրջանային բուժմիավորումը։ Ընկերության գործադիր տնօրեն Գոհար Հակոբջանյանից որոշակի տեղեկություններ ստանալու ակնկալիքով այցելեցինք հիվանդանոց։
Հիվանդասենյակից հիվանդասենյակ փութացող բժշկուհին հընթացս հրահանգներ էր տալիս, հարցեր լուծում ու, չնայած գոհ չէ հիվանդանոցային պայմաններից, բայց անչափ գոհ է իր կոլեկտիվից։ Կոլեկտիվ, որ մի թիմ դարձած` շրջանի բնակչությանը սպասարկում է ամենաբարձր մակարդակով։ Կոլեկտիվի անդամները ոչ միայն բարյացակամ են, այլև իրենց գործի գիտակ և անտրտունջ աշխատում են տարրական պայմաններից զուրկ հիվանդանոցում։ Ու ինչքան էլ հիվանդների հոսքն առատ լինի` բողոքել, դժգոհել չկա: Հիպոկրատի երդվյալները լավ գիտեն իրենց առաքելության կարևորությունը, դերն ու արժեքը։ Տնօրենի կարծիքով` ճերմակ խալաթավորների իր ՙբանակը՚ արժանի է ավելի լավ պայմաններում աշխատելու, վաղուց, շա՛տ վաղուց, հանրապետության բոլոր շրջանային հիվանդանոցները հրաժեշտ են տվել փայտե վառարաններին, իսկ իրենց մոտ դեռ ծուխ ու մուր է, հաճախ էլ այնքան ցուրտ (պատերից ջուր է կաթում), որ ստիպված են լինում հիվանդներին զննել վերարկուով։ Այստեղ՝ հիվանդանոցում, վաղուց արդեն խոստումներին չեն հավատում, քանի տարի է խոստանում են, որ հաջորդ տարի նոր շենքում են աշխատելու, բայց սայլը տեղից այդպես էլ չի շարժվում։ Հիմա 2020 թվականից էլ արդեն սպասելիք չունեն։ Կոլեկտիվն առավել շատ չի ընդունում այն կարծիքը, որ շրջանը մայրաքաղաքին մոտ է, ասել է թե` հիվանդները կարող են այնտեղ լիարժեք բուժում ստանալ, բայց չէ՞ որ հանրապետական հիվանդանոցն ու պոլիկլինիկաներն աշխատում են գերծանրաբեռնվածությամբ։ Շրջանային բուժմիավորումում վստահ են, որ իրենք կարող են Ստեփանակերտի բուժհիմնարկների լարվածության մի մասն իրենց վրա վերցնել, եթե ունենան անալիզատորներ, ուլտրաձայնային հետազոտության ու ռենտգեն սարքավորումներ։ Գ. Հակոբջանյանի գլխավորած բուժմիավորումն սպասարկում է շուրջ 4 հազար երեխաների, ունեն նեղ մասնագետներ և անմխիթար վիճակում գտնվող 15-մահճակալանոց հիվանդասենյակներ: Մեկ այլ հանգամանք ևս. ոչ բոլոր բժիշկներն են ցանկանում մշտապես լինել ամբուլատոր բժշկի կարգավիճակում։ Երեխաների, նորակոչիկների սպասարկում, հաշվառման կանգնած շուրջ 300 շաքարային դիաբետով հիվանդ ունեն, պրոֆիլակտիկ աշխատանք, գյուղական այցեր՝ տարեկան երկու անգամ, շրջանի բոլոր գյուղերում բուժքույրերի աշխատանքի ստուգում ու օգնության ցուցաբերում: Եթե հստակ մոտեցում չլինի, բարձիթողի վիճակը ոչ մի լավ բան չի խոստանում:
ՙՄիջանցքները սառն են, խոնավ, գնալով շենքը վթարային է դառնում՚,-ասում է գլխավոր բժշկուհին։ Տիկին Հակոբջանյանը վստահ է իր թիմի արհեստավարժության մեջ և ամաչում է, որ չի կարող նրանց համար աշխատելու նվազագույն պայմաններ ապահովել։ Իհարկե, առաջնահերթը հանրապետականն է, ուռուցքաբանականն է, ծննդատունն է, դրանում ոչ ոք չի կասկածում, պարզապես իրենց հերթը շատ է ուշանում, իսկ շենքն օր օրի նոր խնդիրներ է բերում, դիմակայելը դարձնում անհնարին։ Իսկ բժիշկները հույսով ու հավատով սպասում են, որ մի օր իրենց էլ են հիշելու, իրենք էլ հիվանդներին սպասարկելու են բաց ճակատով։ Հաշվառման կանգնած հարյուր հղի ունեն, մանկաբարձ-գինեկոլոգի հավաստմամբ, հղիների մեծ մասը խնդիրներ ունեն, համարյա նորմալ, ոչ ախտաբանական ընթացքով հղիներն հազվադեպ են լինում։ Ինչ վերաբերում է վարակներին ու սուր շնչառական հիվանդություններին, շրջկենտրոնում ու շրջանի բոլոր գյուղերում իրականացվում են ամենօրյա մոնիտորինգներ, օրինակ, վերջերս Նորագյուղի դպրոցում սուր շնչառական վարակի բազմաթիվ դեպքեր են գրանցվել, մանկաբույժն այցելել է և, տեղում կատարելով ընդունելություն, նշանակումներ է կատարել։ Օրեր առաջ նույն պատկերը Հարավ գյուղում էր և կրկին այցելություն ու հսկողություն տեղում։
Մի շարք հիվանդությունների գծով սիմպտոմատիկ բուժումներ են կատարվում տեղամասային բժիշկների կողմից։ Առաջին տեղում սիրտ-անոթային հիվանդություններն են, ապա իշեմիան, իսկ երրորդ տեղում` ուռուցքային հիվանդությունները։
Հիվանդանոցն ընդհանուր պրոֆիլի է, առկա են նեղ մասնագիտական կաբինետներ, տեղամասային թերապևտներ, մանկաբույժներ ու նեղ մասնագետներ։ Նեղ մասնագետներից ունեն էնդոկրինոլոգ, մանկաբարձ-գինեկոլոգ, վիրաբույժ, նյարդաբան, գաստրոէնտերոլոգ, քիթ-կոկորդ-ականջաբան։
Գ. Հակոբջանյանը կողմնակից չէ այն իրողությանը, որ ամեն ինչ կենտրոնացվում է մայրաքաղաքում, կենտրոնը պիտի բեռնաթափվի, շրջանները պիտի աշխուժանան բոլոր առումներով՝ մշակութային, բժշկական և այլն, չէ՞ որ դա նաև աշխատատեղեր է ապահովում: Արցախը միայն Ստեփանակերտը չէ։ Ամեն ինչ մի կետում կենտրոնացնելը ճիշտ չէ, մանավանդ արցախցիներիս պարագայում։
Ապրիլյան պատերազմի օրերին Գ. Հակոբջանյանի թիմն առանց նկուղի իրականացրել է հերթապահություն, ոչ ոք չի բացակայել։ Պիտի խրախուսվեն շրջանում աշխատելու ցանկություն ունեցողները, այլ ոչ թե անտեսվեն ու երկրորդ և երրորդ պլան մղվեն։ Նրանք ողջ կոլեկտիվով ուզում են ապրել ու գործել շրջանում. իրենց նպաստը բերել վարչատարածքային այս միավորի բնակչության առողջության լիարժեք ապահովմանը։