ԱՂՈԹՔ ԴԱՐՁԱԾ ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀԱՆՋՈՎ ՄԱՅՐԸ
Կարինե ԴԱԴԱՄՅԱՆ
Ժիրայր, Հովիկ, Լեռնիկ, Նունե, Արսեն, Արմեն ...Լիդա մայրիկը 6 երեխա է լույս-աշխարհ բերել։ Այսօր ողջ են միայն Արսենը և Նունեն։
Ավետարանոցից է հարս եկել Ճարտար 18 տարեկանում։ Երջանիկ ապրում էին ամուսնու՝ Էդիկի հետ, չարքաշ աշխատանքով ստեղծում ընտանիքի ապրուստը։ Թվում էր՝ արդեն հունի մեջ են ընկել, երբ անսպասելի կորցրեց նրան՝ սրտի անհասկանալի կանգ էր։ «Նա բախտավոր է ինձանից,- ասում է Լիդա մայրիկը,- չտեսավ իմ տեսածըե։
Կորցրեց իր թևն ու թիկունքը։ Մնաց ծանր հոգսի տակ, բայց տարավ պատվով՝ չհասկանալով ինչպե՞ս։ Կարևորը՝ կարողացավ՝ երեխաների համար լինելով և հայր, և մայր։ Ասում է՝ Աստված ինչքան դաժան, նույնքան բարեգութ գտնվեց, որովհետև օգնեց արժանի զավակներ մեծացնել։ Բայց՝ միառժամանակ…
Մայրը, երեք որդիների նկարների դիմաց կանգնած, անիծում է ինքն իրեն, իր ճակատագիրը։
Ինքը խոսում է, ինքը պատկերացնում պատասխանը։
Արծիվներ է մեծացրել Լիդա մայրիկը՝ հայրենիքի համար, երկրի համար, ազգի համար։
Արցախյան առաջին պատերազմի հերոս, իր Լեռնիկը կյանքից հեռացավ դեռ 30 տարին չբոլորած, կրտսերը՝ 45-ամյա Արմենը նահատակվեց երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ։ Ավագ որդին՝ Ժիրայրը մահացավ ավտովթարից՝ 45 տարեկանում, երկրորդ որդին՝ փոքրիկ Հովիկը՝ 11 ամսականում։ Երբ կորցրեց ամուսնուն, հետո էլ՝ երեք որդիներին, մտքով անգամ չէր անցնում, որ Աստված կորստի նոր ցավ կբերի իրեն՝ կտրելով պատառիկ դարձած սրտի հերթական մասը։ Ու մեկ-մեկ զարմանում է իրեն ստեղծողի վրա, թե այդ ի?նչ նյութից է ստեղծել, որ այսքանից հետո ուժ է մնացել ապրելու համար։ Նայում է մեծ ու փոքր թոռներին ու հասկանում՝ հանելուկի պատասխանն իր բալիկների շարունակության մեջ է։ Մեծացող ու արդեն հասունացող թոռնիկների մեջ նա իր տղաների մանկությունն ու պատանեկությունն է տեսնում ու շարունակում է հիմա էլ նրանց համար, ասել է թե՝ որդիների համար պայքարը։
Արմենը վիրավորվեց հոկտեմբերի 23-ին, մարտական առաջադրանք կատարելիս՝ հրետակոծության տակ մնացած իր մարտընկերների կյանքի փրկության համար։ Մայրական սիրտը հանգիստ էր, քանի որ ժպտադեմ ու միշտ աշխույժ որդին ասում էր՝ ամեն ինչ լավ է լինելու։ Որդու սիրտը, սակայն, կանխազգում էր մոտալուտ աղետը, որի մասին չէր բարձրաձայնում։ Արմենը, ով բազում մահերից էր պրծել, այս մեկից չկարողացավ. վիրավորվեց, օրեր շարունակ պայքարեց, բայց… վերքը շատ ծանր էր։ Հիմա երկու որդիներն ու մեկ տարեկան դուստրը երիտասարդ կնոջ՝ Արմինեի հետ մնացել են աշխարհից ու կյանքից դառնացած սիրելի մոր հույս ու հավատին։ Տղաներին կյանքը շատ շուտ հասունացրեց, ինչպես իրենց հորը, և այսօր սեփական աշխատանքով արդեն իրենց ուսերի վրա են վերցնում ընտանիքի հոր պարտականությունների մի մասը։ Իսկ Արմինեն կարծրացած հոգով Աստծուց միայն խաղաղություն է պահանջում՝ հայրերի շարունակությունը դարձած իր և հայ բոլոր բալիկների համար։