ԽԱ­ՂԱՂ ԳԵ­ՂԱ­­ՊԱՏ­ԿԵՐ­ՆԵ­ՐԸ ԴԵՌ ԿՐՈՒՄ ԵՆ ՊԱ­ՏԵ­ՐԱԶ­ՄԻ ՀԵՏ­ՔԵ­ՐԸ

Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղում Ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազ­մի
գոր­ծու­նեու­թյան ամ­փոփ տե­ղե­կատ­վու­թյուն

«Որ­տեղ մենք՝ այն­տեղ խա­ղա­ղու­թյու­նը» կար­գա­խո­սի ներ­քո Ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազմն իր օ­ժան­դա­կու­թյունն է բե­րում Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղում խա­ղա­ղու­թյան պահ­պան­ման գոր­ծին։ Ընդ­հա­նուր առ­մամբ, Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի տա­րած­քում տե­ղա­կայ­ված ռու­սա­կան «կա­պույտ սա­ղա­վարտ­նե­րի» ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը պլա­նա­չափ կեր­պով ի­րա­կա­նաց­նում են խա­ղա­ղա­պահ ման­դա­տով վե­րա­պահ­ված ի­րենց ա­ռա­ջադ­րանք­նե­րը։ 29 դի­տա­կե­տում կազ­մա­կերպ­վում է ի­րա­վի­ճա­կի շուր­ջօ­րյա դի­տար­կում և հրա­դա­դա­րի ռե­ժի­մի վե­րահս­կո­ղու­թյուն։ Նշենք, որ դի­տա­կե­տերն ու­նեն տեխ­նի­կա­կան հա­գեց­վա­ծու­թյան բարձր մա­կար­դակ։
Ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազմն իր խա­ղա­ղա­րար ա­ռա­քե­լու­թյու­նը ծա­վա­լել է հետևյալ հիմ­նա­կան ուղ­ղու­թյուն­նե­րով՝
- Ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղից հե­ռա­ցած փախս­տա­կան­նե­րի անվ­տագ վե­րա­դարձ։
- Պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ վնաս­ված են­թա­կա­ռուց­ված­քա­յին օ­բյեկտ­նե­րի՝ է­լեկտ­րա­հա­ղոր­դակց­ման, հե­ռա­խո­սա­յին գծե­րի, հա­մա­ցան­ցի, ջրա­տար-գա­զա­տար խո­ղո­վակ­նե­րի վե­րա­կանգ­նում։
- Տա­րած­քի ա­կա­նա­զեր­ծում, մաք­րում չպայ­թած ա­կան­նե­րից ու ար­կե­րից։
- Սո­ցիա­լա­կան նշա­նա­կու­թյան շի­նու­թյուն­նե­րի՝ հի­վան­դա­նոց­նե­րի, դպ­րոց­նե­րի, ման­կա­պար­տեզ­նե­րի վե­րա­կան­գն­ման գոր­ծում ա­ջակ­ցու­թյան ցու­ցա­բե­րում։
- Ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ զոհ­ված զին­ծա­ռա­յող­նե­րի ա­ճյուն­նե­րի ո­րոն­ման, մար­մին­նե­րի փո­խա­նակ­ման, ինչ­պես նաև Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի ան­հայտ կո­րած զին­ծա­ռա­յող­նե­րի ո­րոն­ման գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ։
- Վի­ճա­հա­րույց հար­ցե­րի կար­գա­վո­րում, լար­վա­ծու­թյան նվա­զե­ցում հա­կա­մար­տու­թյան կող­մե­րի միջև։
- Ռազ­մա­գե­րի­նե­րի և այլ պահ­վող ան­ձանց փո­խա­նակ­ման կազ­մա­կեր­պում հայ­կա­կան և ադր­բե­ջա­նա­կան կող­մե­րի միջև՝ «բո­լո­րը՝ բո­լո­րի դի­մաց» սկզ­բուն­քով։
- Ար­տերկ­րի քա­ղա­քա­ցի­նե­րի (պաշ­տո­նա­տար ան­ձանց)՝ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի տա­րածք մուտք գոր­ծե­լու հետ կապ­ված հար­ցե­րի կար­գա­վո­րում։
- Տե­ղե­կատ­վա­կան բնույ­թի մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի կազ­մա­կեր­պում, ո­րի նպա­տակն է մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյանն ու տե­ղի բնակ­չու­թյա­նը ներ­կա­յաց­նել խա­ղա­ղա­պահ զորակազմի գոր­ծու­նեու­թյան ա­ռա­ջադ­րանք­ներն ու ըն­թաց­քը։
Բա­ցի այդ, Հա­տուկ նշա­նա­կու­թյան բժշ­կա­կան ջո­կա­տի անձ­նա­կազ­մը բժշ­կա­կան օգ­նու­թյուն է ցու­ցա­բե­րում տե­ղի բնակ­չու­թյա­նը, հա­մա­գոր­ծակ­ցում Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյան հետ՝ ա­ռող­ջու­թյան պահ­պան­ման և ա­ռող­ջա­պա­հա­կան կան­խար­գե­լիչ մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի կազ­մա­կերպ­ման հար­ցե­րում։ 2020թ. նո­յեմ­բե­րից բժշ­կա­կան ջո­կա­տի անձ­նա­կազմն օգ­նու­թյուն է ցու­ցա­բե­րել ա­վե­լի քան 3600 քա­ղա­քա­ցու։ Ի­րա­կա­նաց­վել է 33 հու­մա­նի­տար բժշ­կա­կան ակ­ցիա, ո­րի ըն­թաց­քում շար­ժա­կան հոս­պի­տալ­նե­րում բու­ժօգ­նու­թյուն են ստա­ցել 1647 քա­ղա­քա­ցի։

Խաղաղությո՜ւն՝ յուրաքանչյուր տան
Խա­ղա­ղա­պահ ա­ռա­քե­լու­թյան ի­րա­կա­նաց­ման ա­ռա­ջին իսկ օ­րե­րից Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի մայ­րա­քա­ղաք Ստե­փա­նա­կեր­տում իր գոր­ծու­նեու­թյու­նն սկ­սեց Հու­մա­նի­տար ար­ձա­գանք­ման կենտ­րո­նը։
Կենտ­րո­նի սպա­նե­րը տե­ղի բնակ­չու­թյան խնդ­րան­քով մի­ջոց­ներ էին ձեռ­նար­կում Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի բնա­կիչ­նե­րի՝ չե­զոք գո­տում կամ ա­կա­նա­պատ տա­րած­քում գտն­վող գյուղ­տեխ­նի­կան, ինչ­պես նաև Ադր­բե­ջա­նի հս­կո­ղու­թյան տակ ան­ցած տա­րածք­նե­րում հայ­տն­ված ա­նա­սուն­նե­րին վե­րա­դարձ­նե­լու ուղ­ղու­թյամբ։
Հու­մա­նի­տար ար­ձա­գանք­ման կենտ­րո­նի գոր­ծու­նեու­թյան նախ­նա­կան փու­լում ա­ռաջ­նա­հերթ խն­դիր­նե­րից էր պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ վնաս­ված կր­թա­կան հաս­տա­տու­թյուն­նե­րի վե­րա­կանգ­նու­մը։ Բո­լոր գոր­ծող դպ­րոց­նե­րում անց էին կաց­վում «Խա­ղա­ղա­պա­հի դա­սեր», ո­րոնց շր­ջա­նակ­նե­րում ՀԱԿ սպա­նե­րը ե­րե­խա­նե­րին սո­վո­րեց­նում էին ա­ռա­ջին բու­ժօգ­նու­թյան ցու­ցա­բեր­ման կա­նոն­նե­րը, կաս­կա­ծե­լի ա­ռար­կա­ներ հայտ­նա­բե­րե­լու դեպ­քում անհ­րա­ժեշտ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը։

Կեն­ցա­ղա­յին դժ­վար պայ­ման­նե­րում հայ­տն­ված ըն­տա­նիք­նե­րի ե­րե­խա­նե­րն ստա­ցան գրե­նա­կան պի­տույք­ներ «Ե­րիտ­բա­նակ» ռազ­մա­հայ­րե­նա­սի­րա­կան շարժ­ման ան­դամ­նե­րի կող­մից և նվեր­ներ «Մար­տա­կան եղ­բայ­րու­թյուն» Վե­տե­րան­նե­րի հա­մա­ռու­սա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյան կող­մից։

Հումանիտար արձագանքման կենտրոնի քաղաքացիների ընդունարան

Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի բնակ­չու­թյան բազ­մա­թիվ դի­մում­նե­րի հետ կապ­ված 2020թ. նո­յեմ­բե­րի 22-ից Ստե­փա­նա­կերտ քա­ղա­քում՝ ՀԱԿ ժա­մա­նա­կա­վոր տե­ղա­կայ­ման վայ­րում, ԼՂ բնա­կիչ­նե­րը հնա­րա­վո­րու­թյուն ստա­ցան անձ­նա­կան հար­ցե­րով դի­մել Կենտ­րո­նի աշ­խա­տա­կից­նե­րին։ Քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ըն­դուն­ման կենտ­րոնն իր գոր­ծու­նեու­թյան սկզ­բից ի վեր Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի և Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րից ստա­ցել է ա­վե­լի քան 5536 դի­մում։ Դրանց հիմ­նա­կան մասն առ­նչ­վում էր Ադր­բե­ջա­նի հս­կո­ղու­թյան տակ ան­ցած տա­րածք­նե­րից (Շու­շի, Հադ­րու­թի շր­ջան և այլն) գույ­քի վե­րա­դարձ­ման հար­ցե­րին։ Բնակ­չու­թյան զգա­լի մա­սը դի­մում էր մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ ան­հայտ կո­րած հա­րա­զատ­նե­րի հար­ցե­րով։ Ո­րո­նո­ղա­կան աշ­խա­տանք­նե­րը կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար Հա­յաս­տա­նի և Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի կո­րած քա­ղա­քա­ցի­նե­րի մա­սին տվյալ­նե­րը փո­խանց­վում էին Կար­միր խա­չի մի­ջազ­գա­յին կո­մի­տեի աշ­խա­տա­կից­նե­րին։

Զգո՜ւյշ, ա­կան­ներ են

Ին­ժե­նե­րա­սակ­րա­վո­րա­յին ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի անձ­նա­կազ­մը, ըստ էու­թյան, տա­րա­ծաշր­ջա­նում խա­ղա­ղա­պահ ա­ռա­քե­լու­թյան ա­ռաջ­նագ­ծում է։ Սակ­րա­վոր­նե­րը կա­տա­րում են, թերևս, ա­մե­նա­բարդ ա­ռա­ջադ­րանք­նե­րից մե­կը՝ չե­զո­քաց­նում են ան­տե­սա­նե­լի մահ­վան սպառ­նա­լի­քը։ Նրանք ա­մեն օր վտան­գի են են­թար­կում սե­փա­կան կյան­քը՝ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի բնա­կիչ­նե­րին խա­ղաղ կյան­քի հույս պարգևե­լով։
Ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազ­մի ին­ժե­նե­րա­կան ծա­ռա­յու­թյան և ին­ժե­նե­րա­սակ­րա­վո­րա­յին ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի կող­մից կապ է հաս­տատ­վել ԱԻՊԾ, Պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի ին­ժե­նե­րա­կան ծա­ռա­յու­թյան, ԼՂ Հու­մա­նի­տար ա­կա­նա­զերծ­ման կենտ­րո­նի հետ։ Այս ծա­ռա­յու­թյան կող­մից սահ­ման­վում են պայ­թյու­նավ­տանգ ա­ռար­կա­նե­րից մաքր­ման են­թա­կա օ­բյեկտ­նե­րը, ու­սում­նա­սիր­վում է կի­րառ­վող զի­նամ­թեր­քը, ման­կա­վար­ժա­կան կո­լեկ­տիվ­նե­րի և սո­վո­րող­նե­րի հետ անց են կաց­վում պա­րապ­մունք­ներ, ո­րոնց ժա­մա­նակ խա­ղա­ղա­պահ­նե­րը սո­վո­րեց­նում են՝ ինչ­պես վար­վել պայ­թյու­նավ­տանգ ա­ռար­կա­ներ գտ­նե­լիս։ Նմա­նա­տիպ ա­մե­նօ­րյա աշ­խա­տանք տար­վում է նաև տե­ղի բնակ­չու­թյան, մաս­նա­վո­րա­պես, գյու­ղա­կան հա­մայ­նք­նե­րի բնա­կիչ­նե­րի հետ։
Ընդ­հա­նուր առ­մամբ, սկ­սած 2020թ. նո­յեմ­բե­րի 23-ից, ՌԽԶ սակ­րա­վոր­նե­րի կող­մից պայ­թյու­նավ­տանգ զի­նամ­թեր­քից մաքր­վել է 2371.3 հա տա­րածք, մոտ 689,5 կմ ճա­նա­պարհ, գրե­թե 1937 շի­նու­թյուն։ Գտն­վել և ոչն­չաց­վել է 26464 պայ­թյու­նավ­տանգ ա­ռար­կա։
Հի­շեց­նենք, որ Ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազ­մի Քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ըն­դուն­ման կենտ­րո­նը շա­րու­նա­կում է իր աշ­խա­տան­քը Ստե­փա­նա­կերտ քա­ղա­քում՝ Ա. Մկրտ­չյան 4/5 հաս­ցեում, և Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի յու­րա­քան­չյուր բնա­կիչ իր խն­դիր­նե­րով կա­րող է դի­մել ան­ձամբ կամ զան­գա­հա­րել թեժ գծին՝ 047-94-61-94 հե­ռա­խո­սա­հա­մա­րով։

«ԱԱ»