ՇՈՒՇԵՑԻ ԴԵՐԱՍԱՆ-ՄԵՂՎԱԲՈՒՅԾԸ
Բեմի վրա տարբեր դերերում հանդես եկածի համար ավելի հեշտ է նոր մասնագիտությունների տիրապետելը. համոզված է շուշեցի դերասան Նվեր Ղարաբեկյանն, ով այժմ իր հիմնական մասնագիտությանը զուգահեռ ուսումնասիրում է մեղվաբուծության նրբությունները: Շուշիում հասակ առած Նվերը դեռ փոքր տարիքից է զբաղվել դերասանությամբ:
Շուշիում 1995թ. գործում էր Երվանդ Մանարյանի անվան տիկնիկային թատրոնը, որտեղ նա սկսեց զբաղվել տիկնիկային արվեստով: Հետագայում ուսում է ստացել Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի Շուշիի մասնաճյուղում և ավարտելով՝ ձեռք բերել դերասանի մասնագիտություն:
Նախքան պատերազմն աշխատում էր Շուշիի «Նարեկացի» արվեստի միությունում, որին կից կիսաքանդ շենքը կամաց-կամաց վեր էին ածել «Հեքիաթների տուն» մշակութային սրճարանի:
«Հայկ Պապյանի և մի խումբ նվիրյալների հետ գիշեր-ցերեկ աշխատում էինք: Այդ շենքի հետ կապված մեր երազանքներն ունեինք, այնտեղ ստեղծվել էր կավագործության, տիկնիկային թատրոնի, կարպետագործության, արվեստի այլ ճյուղերի հետ ծանոթանալու հնարավորություն»,- պատմում է Նվերը:
Պատերազմից հետո հայտնվեցին Երևանում, որոշ ժամանակ շարունակեցին աշխատել «Նարեկացի» արվեստի միությունում: Հետո թատրոնի կազմով սկսեցին առանձին աշխատել: Նախքան պատերազմն ստեղծված «Արցախի տիկնիկային արվեստի գործիչներ» կազմակերպության միջոցով տարբեր ծրագրեր էին մշակում ու ներկայացնում:
«Մեր թատրոնի բեմանկարիչ Արտակ Պողոսյանը Շուշիում մեղու էր պահում: Պատերազմից առաջ ես նույնպես մեղվաբուծությամբ զբաղվելու նպատակ ունեի: Չորս տեղահանված ընտանիքով որոշեցինք մեղվաբուծության մեր ծրագրով դիմել «Ավրորա» հիմնադրամին, որը գյուղատնտեսական նախագծեր էր ընդունում՝ աջակցելու համար: Արդյունքում մեզ աջակցեցին: Անցած տարվա մայիսին էր: Հետո Արտակ Պողոսյանը վերադարձավ Արցախ: Ինքն Արցախում մեղուներ կպահի, մենք այստեղ»,- նշում է Նվերը:
Սկսեցին ուսումնասիրել մեղվաբուծությունը, տարբեր դասընթացների մասնակցել ու աստիճանաբար վարպետանալ նոր գործում:
«Երբ սկսում ես խորությամբ ուսումնասիրել, հասկանում ես, որ մեղվաբուծությունը մեծ փիլիսոփայություն է»,- ասում է դերասանը:
Մեղուների համար համապատասխան տարածք ընտրելու նպատակով առաջին ամիսներին շատ էին շրջում Հայաստանի տարբեր մարզերով: Վերջնարդյունքում ընտրեցին Լոռու մարզի Ահնիձոր գյուղը:
«Երևանից շատ հեռու է, բայց մեղուների համար շատ հաճելի տեղ է: Ամեն շաբաթ գնում ենք, աշխատում»,- ասում է Նվերը:
Նոր զբաղմունքը նաև ստեղծագործական գաղափարներ է տվել թիմին ու որոշել են բեմադրել «Մի կաթիլ մեղրը»: Արդեն մոտ 10 ներկայացում են խաղացել Արցախում, իսկ մայիսի վերջերին՝ նաև Երևանում: Արցախում որոշել են շրջել նաև «Ստվերներ»-ի նոր ներկայացմամբ: Այս ժանրը ճկուն է, բոլոր պայմաններին հարմարեցնում են, Արցախի սահմանային գյուղերից մեկում նույնիսկ ապաստարանում են խաղացել: «Ստվերների» համար լուսաքողարկում պետք է անեինք, իսկ այնտեղ մեծ սենյակներ էին, հնարավոր չէր, իջանք ապաստարան ու խաղացինք»,- նշում է Նվերը:
Նվերը կասկած չունի, որ կվերադառնա Շուշի ու նորից ելույթ կունենա հարազատ բեմում. «Կվերադառնանք, որովհետև մենք այնտեղ անելիք ունենք»:
Նրա երկու զավակները կարոտում են Շուշին, որովհետև այն տարիքում են, որ սկսել էին սիրել քաղաքը:
«Այդ պատճառով երեխաները ծանր են տանում: Մենք ոչինչ չենք թաքցնում, երևի ամեն օր խոսում ենք այդ թեմայով: Չեմ ուզում, որ մոռանան իրենց հետ կապված պատմությունները, ընկերների հետ անցկացրած ժամանակը: Մենք պարտավոր ենք վառ պահել նրանց հիշողությունը՝ մեր պատմություններով, լավ օրերով, լուսանկարներով: Միայն այդպես կհասնենք մեր երազանքներին»,- համոզված է նա:
Ըստ Նվերի՝ ներկա իրավիճակում իրավունք չունենք ժամանակ կորցնել՝ ցանկացած ասպարեզում՝ լինի թատրոն, տնտեսություն, քաղաքականություն, մշակույթ և այլն։ «Ցանկացած մասնագիտություն այս պահին չպիտի կաղի, որովհետև դրա հետևանքով թուլանում է երկիրը: Երեխաները, տեսնելով մեծերի, իրենց ծնողների հոգեվիճակը, իրենք ևս ազդվում են, թերանում՝ սովորելու առումով: Դրա համար պիտի պայքարենք, ընդունենք այս իրողությունը, ամեն օր մտածենք առաջ քայլելու մասին՝ ցանկացած մասնագիտությամբ:
Այո, ամեն ինչ կորցրել ենք, տուժել ենք թե՛ հոգեպես, թե՛ ֆիզիկապես: Բայց ճիշտ չեմ համարում նստել ու ապրել անցյալով: Անցյալն արդեն չենք կարող վերադարձնել, բայց կվերադարձնենք հարյուրավոր տարիների կորցրածը՝ մեր լավ աշխատանքի, պայքարի միջոցով: Երբեք չպիտի համակերպվենք այս իրականությանը: Եթե ձեռքներս վեր բարձրացնենք, մեր պայքարը դադարեցնենք, այդ դեպքում միայն մեզ կարող ենք պարտված համարել»,- ասում է շուշեցի դերասանը:
Շատ են մտածում Արցախ վերադառնալու մասին, բայց նաև կարևորում են գործնական ներդրումը հայրենիքի բարգավաճմանը: «Հայաստանն ու Արցախը մեր հայրենիքն են, ուր կարևորը քո գործն է, քայլերը, այն, թե ինչքանով կարող ես օգուտ տալ, ինչքանով կարող ես զարգացնել և այնպես անել, որ խիղճդ հանգիստ լինի՝ երկրի զարգացմանն ինչ-որ ձևով օգտակար լինելու համար»,- եզրափակեց շուշեցի դերասան, այժմ նաև մեղվաբույծ Նվեր Ղարաբեկյանը:
Տաթևիկ ԱՂԱՋԱՆՅԱՆ