ՔՆՆԱՆՅՈՒԹ ԻՐԱՎԱՊԱՀ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ...
Հիրավի, լրատվամիջոցը միայն օպերատիվ իրազեկման միջոց ու աղբյուր չէ, այն գաղափարական ու գաղափարաբանական մի մեծ դարբնոց է, լայն բացված ճակատ, որտեղ յուրաքանչյուրին հասու է ոչ միայն կառավարման համակարգի գործունեությունը, այլև հասարակայնության լայն խավերի դեմքն ու դիմագիծը, նրա կենսակերպն ու մտածումները։
Թերթը «Պասկալի գոտի» է ոչ միայն իշխանությունների, այլև հասարակայնության բոլոր խավերի մեջքին։ Թերթը երկկողմ անքակտելի կապ է «պատվիրատու-սպառող» հարաբերություններում։
Գրեթե մեկ դար արցախցիների խոսափողը հանդիսացող «Խորհրդային Ղարաբաղ»-ի էջերից հայտնի են դեպքեր, երբ թերթում տպագրված քննադատական հոդվածները քննանյութ են հանդիսացել իրավապահ մարմինների կողմից և ոչ միայն...1987թ. Նվարդ Սողոմոնյանի «Ծննդատան երկունքի ցավերը» լույս տեսնելուն պես մարզկոմի առաջին քարտուղար Բ. Կևորկովը, ով սովորություն ուներ աշխատանքային օրը սկսել «Սովետական Ղարաբաղ» պաշտոնաթերթի ընթերցանությամբ, առավոտյան շտապում է ծննդատուն` տեղում անձամբ պարզելու հոդվածում մատնանշված փաստերի իսկությունը։ Թերացողները, բնականաբար, ստացել են իրենց արժանի պատիժը։
Լրագրող Գեղամ Բաղդասարյանի «Քնած գեղեցկուհին» հոդվածում տեղ գտած փաստերի հիման վրա, նույն կևորկովյան տարիներին աշխատանքից ազատվել է Ճարտարի կոլտնտեսության նախագահ Լ. Մայիլյանը։ Իսկ Սիրվարդ Մարգարյանի «Պահանջվում է ժողովրդավարություն» հրապարակման մեջ բերված փաստերը հիմք են հանդիսացել, որ Մարտունու շրջդատախազությունը քրեական գործ հարուցի նույն շրջանի Հաղորտի գյուղի գյուղապետ Էդիկ Ավանեսյանի հանդեպ։ Նման «միջադեպեր» շատ են եղել, բոլորին մեկ առ մեկ անդրադառնալ հնարավոր չէ, այստեղ ի՞նչն է կարևոր ու հատկանշական, այն «որ լրատվամիջոցի «ձեռքը» մշտապես կյանքի զարկերակին է եղել, և ոչինչ ու ոչ ոք նրա սուր աչքից չի վրիպել...իսկ այդ ամենն արվում էր սրտացավությամբ, ռելսերից դուրս եկած, սայթաքած կյանքի ընթացքը բնականոն հուն վերադարձնելու, ամեն խոտորում ու խաթարում բարոյական դաշտ վերադարձնելու ակնկալությամբ։ «Հաղթանակ, որ պատիվ չի բերում» վերտառությամբ հոդվածը տպագրվել է 1964թ. ապրիլի 26-ի համարում, որն անդրադարձ է մեկ տարի առաջ տպագրված նյութի և խոսուն վկայությունն է թերթ-հասարակություն անքակտելի կապի։
***
«Հաղթանակ, որ պատիվ չի բերում». Այսպես է վերնագրված «Սովետական Ղարաբաղ»-ի անցյալ տարվա հոկտեմբերի 13-ի թ. 242-ում տպագրված հոդվածներից մեկը։ Այդ առթիվ վերջերս տեղի ունեցավ դատական նիստ՝ Հադրութի ժողդատավոր Մ. Խաչանյանի նախագահությամբ։ Ժողդատարանը Սերյոժա Ղահրամանյանին տվեց արժանի պատիժ, նրան դատապարտեց 6 ամսվա պարտադիր աշխատանքի՝ յուրաքանչյուր աշխատավարձի 20 տոկոսի բռնագանձումով։
... Սերյոժա Ղահրամանյանը Մարտունու անասնաբուժական-բակտերիոլոգիական լաբորատորիայի վարիչն է։ Նա երկար ժամանակ միտումնավոր կերպով հալածել է իր ղեկավարած հիմնարկի հավաքարարուհի-սանիտարկա Հեղուշա Հայրապետյանին` նրա նկատմամբ թույլ տալով կամայականություններ։
Իսկ ո՞րն է եղել Հեղուշայի մեղքը։ Այն, որ նա իբրև ժամանակին չի լվացել լաբորատորիայի խալաթները, քանի որ օճառ չեն տվել, կարգին չի վառել վառարանները /ո՞վ էր նրան վառելափայտ տվողը/ և այս տիպի այլ մանրուքներ։
Բազմիցս Սերյոժա Ղահրամանյանը այդպիսի մանրուքների համար վիրավորել, կոպտել է Հեղուշային։ Դեռ ավելին. նա հաճախ հրաժարվել է Հեղուշային տալ գործուղման փողը։ Նույնիսկ մի անգամ էլ մոլուցքի մեջ պատռել է Հեղուշայի գործուղման թուղթը և իր գրպանից, որպես մուրացկանի, նրան շպրտել մեկ ռուբլի։
Ոչ միայն այդ։ Ս. Ղահրամանյանն այն աստիճանի է հասել, որ Հեղուշայի դեմ ֆիզիկական ուժի է դիմել, երկաթե իրեր շպրտել նրա վրա, նրան ծեծել, անվայել արտահայտություններ թույլ տվել նրա հասցեին։ Պատահել է, որ Հեղուշան լվացք անելիս կամ հատակը ավլելիս իր համար ցածրաձայն երգել է։ Սերյոժան դա էլ է համարել կարգ ու կանոնի խախտում, անպարկեշտություն, անհնազանդություն, դրա համար էլ է աջ ու ձախ կոպտել, լացացրել նրան։
Հեղուշա Հայրապետյանը Սերյոժայի՝ բարձրագույն կրթությամբ այդ մարդու, կոմունիստի և հիմնարկի ղեկավարի անօրեն գործողությունների ու կամայականությունների մասին շատ անգամ է բողոքել համապատասխան մարդկանց ու կազմակերպություններին, սակայն դրանից ոչինչ չի շահել։ Հիմնարկի աշխատանքային վեճերի հանձնաժողովը 2 անգամ քննարկել է Հեղուշայի հարցը։ Հետագայում արձանագրությունները կեղծվել են առանձին շահագրգռված մարդկանց կողմից և դրանցում «տեղափոխել» բառը դարձվել է «աշխատանքից ազատել»։
Ո՜չ, ընկեր Ղահրամանյան, դուք չարաչար սխալվել եք։ Չէ՞ որ Հեղուշան էլ ձեզ նման մարդ է, ունի ինքնասիրության և արժանապատվության զգացում, աշխատելու իրավունք։ Ի՞նչ անենք, թե նա ցածր պաշտոն է զբաղեցնում ձեր ղեկավարած հիմնարկում։ Դա իրավու՞նք է տալիս ձեզ նրա հետ վարվել այնպես, ինչպես ինքներդ եք ուզում։ Այո՛, դրանով դուք չարաշահել եք ձեր պաշտոնեական դիրքը, ինչպես ասում են, կատարել պաշտոնեական հանցագործություն։ Էլ ու՞ր մնաց քո պարտիական խիղճը։ Ա՞յդ է ձեր հոգատարությունը շարքային մի այնպիսի աշխատողի նկատմամբ, որ զրկված է ծնողներից, օգնության և կարեկցանքի խիստ կարիք է զգում։ Մի՞թե այդպես պետք է հասկանալ մարդասիրություն և ընկերասիրություն ասած բաները։
Դուք պարտավոր էիք և պետք է հոգ տանեիք նրան դաստիարակելու համար, ինչպես պահանջում է մեր պարտիան։ Մինչդեռ, ընդհակառակը, բռնել եք նրան հալածելու և հետապնդելու արատավոր ճանապարհը, որ հատուկ չէ ազնիվ մարդուն։ Եվ, ինչքան էլ ցավալի լինի, ավա՜ղ, ձեր վատ օրինակին հետևել են նաև կոլեկտիվի որոշ անդամներ /Թ. Աթայան, Ա. Դանիելյան, Ա. Խաչատրյան, Ի. Քոչարյան/։
Միանգամայն ճիշտ է վարվել մարզային դատախազությունը, որ կամայականությունների սիրահար Սերյոժա Ղահրամանյանի նկատմամբ ստեղծել է քրեական գործ և արդարադատության առաջ կանգնեցրել նրան։ Հեղուշան այժմ միանգամայն արդարացի կերպով վերականգնված է իր նախկին աշխատանքում և վատ չի կատարում իր պարտականությունները։ Դա վկայում է այն մասին, որ չափազանց սխալ է եղել, երբ Մարտունու ժողդատավոր ընկ. Բ. Տեր-Գասպարյանը և մարզդատարանը, առանց խորամուխ լինելու գործի էության մեջ, հաստատել են Հեղուշային աշխատանքից ազատելու մասին Սերյոժա Ղահրամանյանի քմահաճ հրամանը։
Արդարությունը երբեք չի կորչի։ Եվ թող Սերյոժա Ղահրամանյանը լավ իմանա, որ նա, ով հանդգնի խախտել սովետական օրինականությունը, անշուշտ, իր արժանի պատիժը կստանա:
Սիրվարդ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ